Pomnik rozstrzelanych 2 sierpnia 1944 roku żołnierzy 7. p.p. AK „Garłuch”, ul. Instalatorów 7
http://www.dobroni.pl/rekonstrukcja-zdjecia/165251
Monument odsłonięto, w 50 rocznicę mordu, 22 października 1994 roku staraniem środowisk kombatanckich skupionych w Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej - dawnych żołnierzy „Garłucha”.
W czasie odsłonięcia pomnika obecny był Jerzy Brzeziński ( ps. Ślepowron ), żołnierz Garłucha. Obecny wygląd pomnik zawdzięcza ostatniemu remontowi przeprowadzonemu w 2009 roku.
Miejscem opiekuje się Zespół Szkół im. Bohaterów Narwiku z ul. Gładkiej 16.
Execution of Soldiers of the Home Army 7th Garłuch Infantry Regiment
The Garłuch Regiment was subordinated to the Home Army VIII Okęcie Area and was 2,300 soldiers strong during the Warsaw Uprising.
Its main task during the Uprising was to capture the Okęcie airfield. The attack was scheduled to start at 5 pm on 1 August 1944. By that time, the Germans had greatly reinforced the airfield personnel, primarily with heavy machine guns. Stanisław Babiarz codename Wysocki, commander of the regiment, halted the attack and permitted his troops to join other units on their own. Some of the soldiers decided to make their way to Warsaw, others to the Kampinos Forest.
In the morning of 2 August a group of around 20 Home Army soldiers reached the village of Szczęśliwice, where they were spotted and captured by a detachment of the Paratroop Panzer Division Hermann Göring who had been stationed there. The captured soldiers were lined up along the northern slope of the railway embankment of today's Warsaw–Radom railway line and shot dead. As established during the exhumation, all bodies were shot through the head and chest, which shows that the soldiers were finished off.
In 1994 a monument commemorating these events was erected at 7 Instalatorów Street.
Kamień pamiątkowy
Napis:
PAMIĘCI 22 ZOŁNIERZY 7 P. P. ARMII KRAJOWEJ GARŁUCH
ROZSTRZELANYCH 2 VIII 1944 PRZEZ HITLEROWCÓW
W POBLIKSIM WYKOPIE KOLEJOWYM
CHWAŁA POLEGŁYM
Opracowanie streszczenia opisu, tłumaczenie na język angielski, nagranie w językach polskim i angielskim oraz obróbka nagrań i testowanie oprogramowania dofinansowano ze środków otrzymanych od Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w ramach zadania publicznego „Opracowanie i udostępnianie informacji multimedialnych dotyczących życiorysów żołnierzy AK i wydarzeń dotyczących Armii Krajowej z tabliczek z kodami QR”.
• Czy wiesz, że ...
Pomnik rozstrzelanych żołnierzy 7. p.p. AK „Garłuch”
Pomnik rozstrzelanych 2 sierpnia 1944 roku żołnierzy 7. p.p. AK „Garłuch”, ul. Instalatorów 7
http://www.dobroni.pl/rekonstrukcja-zdjecia/165251
Monument odsłonięto, w 50 rocznicę mordu, 22 października 1994 roku staraniem środowisk kombatanckich skupionych w Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej - dawnych żołnierzy „Garłucha”.
W czasie odsłonięcia pomnika obecny był Jerzy Brzeziński ( ps. Ślepowron ), żołnierz Garłucha. Obecny wygląd pomnik zawdzięcza ostatniemu remontowi przeprowadzonemu w 2009 roku.
Miejscem opiekuje się Zespół Szkół im. Bohaterów Narwiku z ul. Gładkiej 16.
The Garłuch Regiment was subordinated to the Home Army VIII Okęcie Area and was 2,300 soldiers strong during the Warsaw Uprising.
Its main task during the Uprising was to capture the Okęcie airfield. The attack was scheduled to start at 5 pm on 1 August 1944. By that time, the Germans had greatly reinforced the airfield personnel, primarily with heavy machine guns. Stanisław Babiarz codename Wysocki, commander of the regiment, halted the attack and permitted his troops to join other units on their own. Some of the soldiers decided to make their way to Warsaw, others to the Kampinos Forest.
In the morning of 2 August a group of around 20 Home Army soldiers reached the village of Szczęśliwice, where they were spotted and captured by a detachment of the Paratroop Panzer Division Hermann Göring who had been stationed there. The captured soldiers were lined up along the northern slope of the railway embankment of today's Warsaw–Radom railway line and shot dead. As established during the exhumation, all bodies were shot through the head and chest, which shows that the soldiers were finished off.
In 1994 a monument commemorating these events was erected at 7 Instalatorów Street.
Wprowadzenie
Pułk „Garłuch” podlegał pod VIII Obwód AK Okęcie. W czasie Powstania Warszawskiego liczył 2300 żołnierzy. Głównym zadaniem pułku w czasie powstania było zdobycie lotniska na Okęciu. Atak miał nastąpić o godz. 17-tej ( godzina 'W' ) 1 sierpnia 1944 roku.
W tym czasie siły niemieckie znacznie wzmocniły załogę na lotnisku głównie w ciężkie karabiny maszynowe. Dowiedziawszy się o tym dowódca pułku Stanisław Babiarz (ps. Wysocki) wydał rozkaz odwołania akcji z informacją o możliwości dołączenia do innych oddziałów na własną rękę.
Część żołnierzy podjęła próbę przebicia do Warszawy a część do Puszczy Kampinoskiej w celu dołączenia do zgrupowania AK Kampinos.
W tym czasie siły niemieckie znacznie wzmocniły załogę na lotnisku głównie w ciężkie karabiny maszynowe. Dowiedziawszy się o tym dowódca pułku Stanisław Babiarz (ps. Wysocki) wydał rozkaz odwołania akcji z informacją o możliwości dołączenia do innych oddziałów na własną rękę.
Część żołnierzy podjęła próbę przebicia do Warszawy a część do Puszczy Kampinoskiej w celu dołączenia do zgrupowania AK Kampinos.
Zatrzymanie i zamordowanie żołnierzy „Garłucha”
2 sierpnia 1944 roku nad ranem grupa dwudziestu kilku żołnierzy AK dotarła do ówczesnej wsi Szczęśliwice, tu jednak została zauważona i schwytana przez stacjonujący tam oddział Dywizji Pancernej „Hermann Göring”.
Pojmanych ustawiono po północnej stronie skarpy kolejowej dzisiejszej linii Warszawa – Radom i rozstrzelano. Według protokołów ekshumacyjnych wśród 22 rozstrzelanych była jedna kobieta – Danuta ze Stefańskich Majewska („Kamilla”), łączniczka pułku „Garłuch” i mieszkanka Włoch.
Pozostałe ofiary to: Juliusz Kaliszek, Romuald Spokojski („Froncewicz”, patrz: opis tablicy pamiątkowej w r. XIII), Leszek Majewski („Mohort”), Franciszek Marnicki, Michał Bonder, Bolesław Goc, Ludwik Runach, Adam Lubecki, Jerzy Łoziński, Stanisław Pilatowski, Adam Wiecheta, Jerzy Wojciech Fijałkowski, nieznany z imienia Kalinowski (zam. przy ul. Działdowskiej), dorożkarz z Warszawy o imieniu Władysław (zam. przy ul. Krochmalnej) oraz 7 innych nierozpoznanych osób.
Według zbierającego informację o walkach na Okęciu dawnego żołnierza „Garłucha”, Stefana Jaszczanina („Grom”), Niemcy chcieli rozstrzelać 24 osoby, jednak dwie z nich cudem uniknęły śmierci. Kilkanaście minut przed egzekucją, gdy nieszczęśnicy kopali sobie grób, jeden z nich rzucił się do ucieczki. Był to Henryk Har, syn gospodarza ze Szczęśliwic. Pilnujący wartownik niemiecki zareagował z opóźnieniem i seria strzałów oddana do uciekającego tylko go zraniła. Ranny doczołgał się do zabudowań i ocalał. Szczęście miał też jego brat Roman Har, który podczas rozstrzelania otrzymał postrzał w głowę, ale rana nie była śmiertelna. Gdy po wykonaniu egzekucji oprawcy poszli szukać robotników do zasypania grobu, Roman Har wygrzebał się spod stosu trupów i uciekł.
W niektórych starszych opracowaniach podawane było, że wśród rozstrzelanych był też Michał Antoni Rościszewski („Grot”). W rzeczywistości jednak „Grot” zdołał dojść do Włoch i tu dopiero 12 sierpnia został aresztowany i wywieziony do Oświęcimia. Zginął 4 stycznia 1945 r. w niemieckim obozie Natzwiler.
Wszyscy rozstrzelani, jak wykazał ogląd ekshumowanych zwłok, mieli przestrzał głowy oraz klatki piersiowej, co dowodzi, że ich dobijano.
Pojmanych ustawiono po północnej stronie skarpy kolejowej dzisiejszej linii Warszawa – Radom i rozstrzelano. Według protokołów ekshumacyjnych wśród 22 rozstrzelanych była jedna kobieta – Danuta ze Stefańskich Majewska („Kamilla”), łączniczka pułku „Garłuch” i mieszkanka Włoch.
Pozostałe ofiary to: Juliusz Kaliszek, Romuald Spokojski („Froncewicz”, patrz: opis tablicy pamiątkowej w r. XIII), Leszek Majewski („Mohort”), Franciszek Marnicki, Michał Bonder, Bolesław Goc, Ludwik Runach, Adam Lubecki, Jerzy Łoziński, Stanisław Pilatowski, Adam Wiecheta, Jerzy Wojciech Fijałkowski, nieznany z imienia Kalinowski (zam. przy ul. Działdowskiej), dorożkarz z Warszawy o imieniu Władysław (zam. przy ul. Krochmalnej) oraz 7 innych nierozpoznanych osób.
Według zbierającego informację o walkach na Okęciu dawnego żołnierza „Garłucha”, Stefana Jaszczanina („Grom”), Niemcy chcieli rozstrzelać 24 osoby, jednak dwie z nich cudem uniknęły śmierci. Kilkanaście minut przed egzekucją, gdy nieszczęśnicy kopali sobie grób, jeden z nich rzucił się do ucieczki. Był to Henryk Har, syn gospodarza ze Szczęśliwic. Pilnujący wartownik niemiecki zareagował z opóźnieniem i seria strzałów oddana do uciekającego tylko go zraniła. Ranny doczołgał się do zabudowań i ocalał. Szczęście miał też jego brat Roman Har, który podczas rozstrzelania otrzymał postrzał w głowę, ale rana nie była śmiertelna. Gdy po wykonaniu egzekucji oprawcy poszli szukać robotników do zasypania grobu, Roman Har wygrzebał się spod stosu trupów i uciekł.
W niektórych starszych opracowaniach podawane było, że wśród rozstrzelanych był też Michał Antoni Rościszewski („Grot”). W rzeczywistości jednak „Grot” zdołał dojść do Włoch i tu dopiero 12 sierpnia został aresztowany i wywieziony do Oświęcimia. Zginął 4 stycznia 1945 r. w niemieckim obozie Natzwiler.
Wszyscy rozstrzelani, jak wykazał ogląd ekshumowanych zwłok, mieli przestrzał głowy oraz klatki piersiowej, co dowodzi, że ich dobijano.
Ekshumacje i upamiętnienie zamordowanych
Pierwszej ekshumacji dokonano już pod koniec sierpnia 1944 roku. Druga miała miejsce w czerwcu 1945 roku.
Część pomordowanych ekshumowano jeszcze w 1944 roku do rodzinnych grobów. Reszta ciał pozostała we wspólnej mogile. Po wojnie wszystkie ciała prawdopodobnie przeniesiono do cmentarza na Okęciu.
W miejscu egzekucji i pierwotnej mogiły, przy nasypie kolejowym obok dzisiejszej ul. Maszynowej 8, ktoś postawił bardzo skromny krzyż, ledwie widoczny w gąszczu roślinności wykopu kolejowego.
Natomiast pomnik poświęcony tamtemu wydarzeniu usytuowano w 1994 roku po przeciwnej stronie, przy ul. Instalatorów 7.
Część pomordowanych ekshumowano jeszcze w 1944 roku do rodzinnych grobów. Reszta ciał pozostała we wspólnej mogile. Po wojnie wszystkie ciała prawdopodobnie przeniesiono do cmentarza na Okęciu.
W miejscu egzekucji i pierwotnej mogiły, przy nasypie kolejowym obok dzisiejszej ul. Maszynowej 8, ktoś postawił bardzo skromny krzyż, ledwie widoczny w gąszczu roślinności wykopu kolejowego.
Natomiast pomnik poświęcony tamtemu wydarzeniu usytuowano w 1994 roku po przeciwnej stronie, przy ul. Instalatorów 7.
Zdjęcia
Kamień pamiątkowy
Napis:
PAMIĘCI 22 ZOŁNIERZY 7 P. P. ARMII KRAJOWEJ GARŁUCH
ROZSTRZELANYCH 2 VIII 1944 PRZEZ HITLEROWCÓW
W POBLIKSIM WYKOPIE KOLEJOWYM
CHWAŁA POLEGŁYM
Pytania testowe
Opracowanie streszczenia opisu, tłumaczenie na język angielski, nagranie w językach polskim i angielskim oraz obróbka nagrań i testowanie oprogramowania dofinansowano ze środków otrzymanych od Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w ramach zadania publicznego „Opracowanie i udostępnianie informacji multimedialnych dotyczących życiorysów żołnierzy AK i wydarzeń dotyczących Armii Krajowej z tabliczek z kodami QR”.
• Czy wiesz, że ...