Home Army Group “Garłuch”

In the early days of the occupation, officers from the 7th Legions Infantry Regiment decided to recreate their regiment in the underground. It emerged in 1940 as an independent underground division of the Riflemen’s Association. Initially, the unit used codename “Madagascar”, but later it operated as the 7th Legions Infantry Regiment.

In late July 1944, it had about 2,300 soldiers organized in 39 line platoons and several cadre platoons. The 7th Infantry Regiment “Garłuch” was the main combat force of the VIII Independent Section “Okęcie” of the Home Army’s Warsaw Region.

Its primary task was to capture the Okęcie airfield on the W Hour. However when the Rising started, Major Stanisław Babiarz “Wysocki” called off the attack, but his order did not reach everybody on time. Some units engaged the enemy and suffered heavy losses. Scattered, they made their way to the Kampinos Forrest, Chojnowski Forrest and to Mokotów. On the way to the Kampinos Forrest, some groups of soldiers were taken prisoner and executed in a ditch of the Radom Railway line. Others fought in various insurgent units, including the “Kampinos” Group, “Baszta” Regiment and “Waligóra” Group. They also fought in Ochota, Czerniaków, Sadyba, Wilanów and the Kabacki Forrest. Still others joined in the fighting in Wola, the Old Town and City Centre.

W początkach okupacji, kilku oficerów, wywodzących się z 7 pułku Piechoty Legionów, postanowiło odtworzyć go w warunkach konspiracyjnych w Warszawie. W 1940 r. jednostka zaistniała samodzielnie jako oddział konspiracyjny Związku Strzeleckiego. Oddział używał wewnętrznego kryptonimu "Madagaskar". Na przełomie 1940/41 uzyskał formalną zgodę gen. Grota-Roweckiego na kontynuowanie działalności pod nazwą 7 pp Legionów.

Terenem werbunkowym I baonu były: Ursus, Piastów, Pruszków, Ożarów i okolice; II baonu: Okęcie, Włochy, Boernerowo i zachodnie przedmieścia Warszawy, a III baonu i pozostałych oddziałów pułku teren całej Warszawy, ale głównie prawobrzeżnej.

W końcu lipca 1944 pułk liczył ogółem ok. 2300 żołnierzy zorganizowanych w 39 plutonów liniowych (numeracja od 1 do 39]), o stanach zbliżonych do etatowych (60-70 żołnierzy na pluton) oraz kilka plutonów szkieletowo-kadrowych (bez numerów) liczących od 15 do 30 żołnierzy.

7. Pułk Piechoty "Garłuch" był główną siłą bojową Samodzielnego Rejonu VIII Okęcie Okręgu Warszawskiego AK, z czasem podniesiony do szczebla Obwodu. W momencie wybuchu Powstania jego głównym zadaniem miało być zdobycie lotniska Okęcie. Z tego powodu dowództwu "Garłucha" była również podporządkowana Baza Lotnicza „Łużyce” - Warszawa, przeznaczona do obsługi lotniska po jego opanowaniu, w celu przyjęcia ewentualnej pomocy aliantów drogą lotniczą. Jednostka ta powstała w 1941 r., a w końcu lipca 1944 r. miała w swym składzie grupę pilotów i mechaników, cztery kompanie piechoty; pluton łączności, pluton artylerii plot i sanitariat, łącznie ok. 500 żołnierzy.

W momencie wybuchu Powstania Ordre de Bataille 7. pp legionów AK „Garłuch” był następujący:

• dowódca pułku mjr Stanisław Babiarz „Wysocki”,
• I batalion, dowódca mjr Mikołaj Sukniewicz „Odyniec”,
  • 1. kompania, dowódca por. rez. piech. Stanisław Bodych „Rawicz”,
  • 2. kompania, dowódca ppor. rez. Edward Rutkowski „Głuszec”,
  • 3. kompania, dowódca ppor. Zdzisław Sitkiewicz (okupacyjne nazwisko: „Zbigniew Przełęcki”)] „Wrzos”, „Zator”,
• II batalion, dowódca mjr. Aleksander Mazur „Zawisza”,
  • 1. kompania, dowódca por. Stanisław Oleński „Andrzej”,
  • 2. kompania, dowódca por. rez. Czesław Niski „Czesław”,
  • 3. kompania, dowódca por. Henryk Malec „Bogumił”,
• III batalion, dowódca por. Mieczysław Czarnecki „Biały”,
  • 1. kompania, dowódca ppor. rez. Kazimierz Zagrodzki „Turek”,
  • 2. kompania, dowódca ppor. rez. piech. Jan Ponewczyński „Jur”,
  • 3. kompania, dowódca por. rez. piech. Szymon Strzeżysław Bowbelski „Janicki”,
  • 4. kompania, dowódca ppor. rez. piech. Kazimierz Rybicki „Szreniawa”,
  • 5. kompania, dowódca ppor. Stanisław Węglarz „Marian”,

oraz

• pluton 34, dowódca ppor. rez. Józef Wasilewski „Róg”,
• pluton 35, dowódca ppor. Franciszek Gosk „Grochowiak”,
• pluton 36, dowódca sierż. Stanisław Michałowski „Wojno”,
• bateria artylerii pułkowej, dowódca por. rez. art. Romuald Jakubowski „Kuba”,
• pluton 37, dowódca por. Stefan Brodowski „Adwokat”,
• pluton 38, dowódca ppor. Jerzy Bałdykowski „Bałtyk”,
• pluton łączności, dowódca NN,
• pluton sap., dowódca ppor. rez. sap. Zbigniew Brym „Zdunin”,
• pluton art. plot., dowódca ogniom. Franciszek Różalski „Moździerz”,
• WSK, dowódca por. Alicja Erdman-Pawlukiewicz-Rymkiewicz „Ilona”.

Rozkaz o rozpoczęciu działań powstańczych dotarł do jednostek pułku 1 sierpnia 1944 r. przed południem. Do godziny „W” stawiło się jednak tylko ok. 50% zarejestrowanych żołnierzy. Poszczególne oddziały pułku skoncentrowały się na zaplanowanych podstawach wyjściowych: I baon na skraju Ursusa, częściowo w Osadzie Załuski i na skraju wsi Paluch, II baon - w rejonie Rakowca, wzdłuż „Czarnej Drogi” i na Okęciu, wzdłuż ul. Słowiczej, część III baonu wzdłuż al. Krakowskiej i w Opaczy, artyleria pułkowa z saperami oraz część III baonu (plutony praskie) w rejonie wsi Zbarż i Zagościniec; pododdziały Bazy Lotniczej "Łużyce" - we wsiach Paluch i Gorzkiewki, a także częściowo na Okęciu i w Opaczy.

Około godz. 16:00, w wyniku oceny aktualnej sytuacji: wzmocnienia niemieckiej załogi lotniska Okęcie, zwiększenia liczby stanowisk broni maszynowej na liniach niemieckich, przerzucania oddziałów pancernych na wschód w rejonie koncentracji "Garłucha" w al. Krakowskiej, a jednocześnie niedostatecznego uzbrojenia jednostek powstańczych, w tym zupełnego braku broni ciężkiej, dowódca pułku mjr. „Wysocki” wydał rozkaz odwołujący natarcie wszystkich zgrupowań wyznaczone uprzednio na godzinę „W”.

Jednak rozkaz ten nie wszędzie dotarł na czas. Do niektórych oddziałów przyszedł już w trakcie natarcia albo po akcji. Niektóre oddziały podjęły bój ponosząc duże straty, zwłaszcza w III batalionie i baterii "Kuba" nacierających z rejonu Zbarża i Zagościńca, gdzie poległo około 125 żołnierzy z dowódcą baterii por. "Kubą" i z-cą d-cy ppor. "Harleyem". Rozproszone oddziały przedostały się do Puszczy Kampinoskiej, lasów Chojnowskich i na Mokotów. W drodze do Puszczy Kampinoskiej została wzięta do niewoli i rozstrzelana w wykopie kolei radomskiej grupa 22 żołnierzy "Garłucha".

Część żołnierzy 7 pp AK „Garłuch” walczyła w różnych oddziałach powstańczych. Pododdziały lub pojedynczy żołnierze walczyli w Grupie „Kampinos”, pułku „Baszta”, Zgrupowaniu „Waligóra”, na Ochocie, Czerniakowie, Sadybie, w Wilanowie i Lasach Kabackich. Inni podjęli walkę na Woli i Starym Mieście oraz w Śródmieściu.

Wobec wyjątkowo niesprzyjających okoliczności pułk nie wykonał swojego zadania i przestał istnieć. Ogółem starty poniesione przez żołnierzy 7. pułku piechoty AK "Garłuch" w czasie okupacji i walk powstańczych wyniosły co najmniej 525 żołnierzy, wśród których m.in. zginęli poprzedni dowódca pułku kpt. Kazimierz Lang „Grzyb”, trzech dowódców baonów, sześciu dowódców kompanii i kilkunastu dowódców plutonów.

Odznaka Zgrupowania "Garłuch"


Sztandar powstał w 1989 r. z fundacji środowiska b. żołnierzy pułku. Zaprojektował go Henryk Chmielewski ps. "Jupiter" b. żołnierz pułku – żyjący obecnie popularny „Papcio Chmiel”, twórca komiksowej serii „Tytus, Romek i Atomek”. Sztandar poświęcony został 19 lutego 1989 r. w kośc. św. Franciszka z Asyżu ul. Hynka 4a w Warszawie-Okęcie.

Szczegóły1 Szczegóły2