Młody Kazimierz (Kazek), wkrótce po przybyciu do Hiszpanii
Kazek spacerujący ze swoją dziewczyną Amelią po madryckiej dzielnicy Moncloa, gdzie mieszkał jako student w Colegio Mayor Santiago Apóstol (1952)
Zdjęcie ślubne Kazka z Amelią Bolívar w dniu 5 kwietnia 1954 r.
Rafael (Pibus), w ramionach poety Józefa Łobodowskiego, bliskiego przyjaciela Kazka i jeszcze jednego w rodzinie Tylko (1959)
Rafael Tylko (Pibus), ubrany jak marynarz w dzień swojej pierwszej komunii (1962)
Czworo dzieci Kazka i Amelii w Asturii. Od lewej do prawej: Jurek, Wanda, Ignacio (Nacho, najmniejszy) i Pibus
Kazek, drugi z prawej, wznosi toast podczas uroczystości z dwójką dzieci - Jurek, obok, Pibus, po lewej, jego żona Amelia i Rayford
Jego drugi syn, Jorge Tylko (Jurek), służący w Ferral del Bernesga León (1975)
Kazek (z wąsami )pozdrawia króla Juana Carlosa podczas przyjęcia (ok. 1977 r.)
Kazek podczas polskiej mszy w kościele przy ulicy Nicasio Gallego w Madrycie. Ceremonia prowadzona przez księdza Mariana Walorka (koniec lat 70.)
Rafael (Pibus) Tylko, chorąży(1981)
Jego synowie: Jurek z brodą po lewej, Nacho, najwyższy w centrum, i Pibus, obok niego i uśmiechający się z wąsami, podczas przyjęcia w Nuncjaturze z papieżem Janem Pawłem II podczas pierwszej wizyty Papieża do Hiszpanii (1982)
Nacho Tylko, podczas służby wojskowej w piechocie morskiej w San Fernando, Cádiz (1988)
Od lewej do prawej: Kazek, Amelia i ich wnuki Wiesiek, Iñaki, Diana, Elena, Tamara i Pibus, najstarszy syn Kazka, podczas wakacji w Portugalii (1995)
Kazek w polskiej ambasadzie ze swoim nieodłącznym przyjacielem, prestiżowym lekarzem specjalizującym się w kardiologii „Miro” Sokołowski. (koniec lat 90
)
Kazek z Martą Misztal w barze w dzielnicy Argüelles w Madrycie (2005)
Kazek i Amelia na wakacjach w Asturii (2010)
Kazek ze swoim bliskim przyjacielem Jerzym Radłowskim (2011)
Rodzina Nacho Tylko na wakacjach w Krakowie (2018). Od lewej do prawej: Sergio, Nacho, Maria Paz de Caria, żona Nacho i Paula
Kazek podczas uroczystości z okazji 90. urodzin w domu Państwa Piekutowskich, na pianinie gra Marta Misztal a na skrzypcach Jacek Cygan
Kazek podczas uroczystości z okazji 90. urodzin w domu Państwa Piekutowskich, na pianinie gra Marta Misztal a na skrzypcach Jacek Cygan
Grzegorz Bąk z Lechem Piekutowskim czytający list ku pamięci Kazka podczas jego pochówku na cmentarzu San Isidro w Madrycie. Polska flaga spoczywa na trumnie (2 maja 2013 r.)
Polscy przyjaciele żegnają Kazka na cmentarzu (2 maja 2013 r.)
Joven Kazimierz (Kazek), al poco tiempo de llegar a España tras la guerra
Kazek paseando con su novia Amelia por el barrio madrileño de Moncloa, donde residía como estudiante en el Colegio Mayor Santiago Apóstol (1952)
Fotografía de la boda de Kazek con Amelia Bolívar el 5 de abril de 1954
Rafael (Pibus), en brazos del poeta Jozef Lobodowski, íntimo amigo de Kazek y uno más en la familia Tylko (1959)
Rafael Tylko (Pibus), vestido de marinero el día de su Primera Comunión (1962)
Los cuatro hijos de Kazek y Amelia en Asturias. De izquierda a derecha: Jurek, Wanda, Ignacio (Nacho, el más pequeño) y Pibus
Kazek, el segundo de la derecha, brinda durante un festejo junto a sus dos hijos - Jurek, al lado, Pibus, a la izquierda, su esposa Amelia y Raimundo
Su segundo hijo, Jorge Tylko (Jurek), prestando servicio militar en Ferral del Bernesga León (1975)
Kazek, con bigote, saluda al Rey Juan Carlos durante una recepción (ca. 1977)
Kazek durante una misa polaca en la iglesia de la calle Nicasio Gallego en Madrid. La bandera polaca preside la ceremonia que impartía el sacerdote Marian Walorek (finales de los años 70)
Rafael (Pibus) Tylko, Alférez del Ejército de Tierra, durante su jura de bandera (1981)
Sus hijos: Jurek, con barba a la izquierda, Nacho, el más alto en el centro, y Pibus, al lado y sonriente con bigote, durante una recepción en la Nunciatura con el Papa Juan Pablo II de la primera visita del Sumo Pontífice a España (1982)
Nacho Tylko, durante su servicio militar como gastador de Infantería de Marina en San Fernando, Cádiz (1988)
De izquierda a derecha: Kazek, Amelia y sus nietos Wiesiek, Iñaki, Diana, Elena, Tamara y Pibus, el hijo mayor de Kazek, durante unas vacaciones en Portugal (1995)
Kazek en la embajada polaca junto a su inseparable amigo, prestigioso doctor especializado en cardiología ''Miro'' Sokolowski. (finales de los años 90)
Kazek con Marta Misztal en un bar del distrito de Argüelles de Madrid (2005)
Kazek y Amelia, de vacaciones por Asturias (2010)
Kazek con su íntimo amigo Jerzy Radlowski (2011)
Familia de Nacho Tylko de vacaciones en Cracovia (2018). De izquierda a derecha: Sergio, Nacho, María Paz de Caria, esposa de Nacho, y Paula
Kazek, durante la celebración y homenaje por su 90 cumpleaños en la casa de Piekutowski, Marta Misztal toca el piano y Jacek Cygan toca el violín
Kazek, durante la celebración y homenaje por su 90 cumpleaños en la casa de Piekutowski, Marta Misztal toca el piano y Jacek Cygan toca el violín
Grzegorz Bąk junto a Lech Piekutowski leyendo una carta en recuerdo de Kazek durante su entierro en el cementerio madrileño de San Isidro. La bandera polaca luce en el ataúd (2 de mayo de 2013)
Amigos polacos dan el último adiós a Kazek en el cementerio (2 de mayo de 2013)
Kazimierz Tylko-Dobrzański
Wprowadzenie
Kazimierz Tylko-Dobrzański urodził się 6 stycznia 1922 r. w Szczakowej (obecnie dzielnica Jaworzna) w rodzinie o głębokich tradycjach patriotycznych i religijnych.
Jego ojciec Tadeusz Tylko był pracownikiem PKP, co wiązało się z koniecznością przeprowadzki rodziny na różne ważne stacje linii Kraków-Lwów. Matką była Kazimierza, Maria Dobrzańska.
Jego ojciec Tadeusz Tylko był pracownikiem PKP, co wiązało się z koniecznością przeprowadzki rodziny na różne ważne stacje linii Kraków-Lwów. Matką była Kazimierza, Maria Dobrzańska.
Okres przed wojną
Jego matka odziedziczyła dom w Tuchowie i od 5 roku życia Kazimierz spędza tutaj wakacje i ferie zimowe.
Kiedy miał 14 lat razem z kolegą Tadeuszem Jasicą (synem stolarza) zbudował kajak, którym pływali po Białej.
Ukończył jako prymus krakowskie Gimnazjum Króla Jana III Sobieskiego, mieszczące się na ulicy Stefana Batorego.
W ostatnim roku gimnazjum i w pierwszym liceum odbył kurs przysposobienia wojskowego.
W Tuchowie zrodziła się jego wielka pasja sportowa. Grał w piłkę nożną m.in. w drużynie Tarnovii pod pseudonimem Oklyt (nazwisko czytane od tyłu), ponieważ regulamin gimnazjów zabraniał występować w barwach klubowych.
W Tuchowie poznaje redemptorystów, którzy opiekują się sanktuarium Matki Bożej. Zostaje ministrantem i zaprzyjaźnia się z ówczesnymi misjonarzami.
Chociaż w 1939 jeszcze nie ukończył 18 lat, został zmobilizowany na kilka dni przed wybuchem wojny. Dostał wezwanie do 4 Pułku Legionów w Kielcach.
Kiedy miał 14 lat razem z kolegą Tadeuszem Jasicą (synem stolarza) zbudował kajak, którym pływali po Białej.
Ukończył jako prymus krakowskie Gimnazjum Króla Jana III Sobieskiego, mieszczące się na ulicy Stefana Batorego.
W ostatnim roku gimnazjum i w pierwszym liceum odbył kurs przysposobienia wojskowego.
W Tuchowie zrodziła się jego wielka pasja sportowa. Grał w piłkę nożną m.in. w drużynie Tarnovii pod pseudonimem Oklyt (nazwisko czytane od tyłu), ponieważ regulamin gimnazjów zabraniał występować w barwach klubowych.
W Tuchowie poznaje redemptorystów, którzy opiekują się sanktuarium Matki Bożej. Zostaje ministrantem i zaprzyjaźnia się z ówczesnymi misjonarzami.
Chociaż w 1939 jeszcze nie ukończył 18 lat, został zmobilizowany na kilka dni przed wybuchem wojny. Dostał wezwanie do 4 Pułku Legionów w Kielcach.
Okres wojny
Z początkiem wojny wraz z dwoma kolegami ruszył w stronę Kielc przez Tarnów i Kraków. Po dotarciu do Kielc i kilkudniowym oczekiwaniu wyruszył na front i brał udział w walkach z Niemcami.
W trakcie kampanii wrześniowej oddział Kazimierza został wysłany na południowy-wschód kraju, gdzie doszło do pierwszych starć z wojskiem sowieckim. Ostatecznie, żołnierze zostali otoczeni przez Sowietów i dostali się do niewoli. Szeregowcy zostali skierowani do prac na polu. Kazimierz zdecydował się na ucieczkę. Wraz z kolegami przedzierał się kilkaset kilometrów do ówczesnej granicy sowiecko-niemieckiej. W przedostaniu się przez granicę pomogło mu zadeklarowane śląskie pochodzenie. W okolicach Tarnowa uciekł z pociągu jadącego na Śląsk i wkrótce dotarł do Tuchowa.
W Tuchowie myślał o ucieczce na zachód, do polskiej armii. Ostatecznie, ojciec przekonał go, że może walczyć z okupantem na miejscu, w kraju. Dzięki pomocy ojca dostał pracę na kolei. Rozpoczął studia na wydziale prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Został żołnierzem Armii Krajowej o pseudonimie „Pingwin”. Zbierał informacje na temat ruchu towarowego i ruchu niemieckich transportów wojskowych na linii Kraków-Przemyśl, które były przekazywane do Londynu.
W trakcie kampanii wrześniowej oddział Kazimierza został wysłany na południowy-wschód kraju, gdzie doszło do pierwszych starć z wojskiem sowieckim. Ostatecznie, żołnierze zostali otoczeni przez Sowietów i dostali się do niewoli. Szeregowcy zostali skierowani do prac na polu. Kazimierz zdecydował się na ucieczkę. Wraz z kolegami przedzierał się kilkaset kilometrów do ówczesnej granicy sowiecko-niemieckiej. W przedostaniu się przez granicę pomogło mu zadeklarowane śląskie pochodzenie. W okolicach Tarnowa uciekł z pociągu jadącego na Śląsk i wkrótce dotarł do Tuchowa.
W Tuchowie myślał o ucieczce na zachód, do polskiej armii. Ostatecznie, ojciec przekonał go, że może walczyć z okupantem na miejscu, w kraju. Dzięki pomocy ojca dostał pracę na kolei. Rozpoczął studia na wydziale prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Został żołnierzem Armii Krajowej o pseudonimie „Pingwin”. Zbierał informacje na temat ruchu towarowego i ruchu niemieckich transportów wojskowych na linii Kraków-Przemyśl, które były przekazywane do Londynu.
Okres po wojnie
Po wkroczeniu wojsk sowieckich do Krakowa, Kazimierz dalej pracował na kolei na stanowisku dyspozytora ruchu wojskowego krakowskiej PKP. Rozpoczął nawet studia na wydziale prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jednak, przypadkowo spotkany były konspiracyjny kolega, pracujący po wojnie w Urzędzie Bezpieczeństwa, zasugerował Kazimierzowi konieczność ujawnienia się. Ponieważ Urząd Bezpieczeństwa już wiedział o jego konspiracyjnej przeszłości, Kazimierz, za radą swoich wojskowych przełożonych, zdecydował się na ucieczkę do Szwecji.
W 1946, ukryty w ładowni statku, dotarł do Sztokholmu. W Szwecji (w Lundzie i w Sztokholmie) przebywał do początku roku 1947, posiadając status uchodźcy politycznego.
Następnie na zaproszenie organizacji PAX ROMANA Kazimierz Tylko dotarł do Madrytu w 1947 roku, a od 1948 studiował na wydziale ekonomii, ówczesnego Uniwersytetu Centralnego, dzisiejszego Uniwersytetu Complutense.
Poznał tu między innymi uczestnika kampanii wrześniowej i antykomunistę, Józefa Łobodowskiego, z którym się bardzo zaprzyjaźnił.
W kolejnych latach w Hiszpanii nie tylko kończy studia, ale prowadzi także aktywną działalność sportową. Pod jego kierunkiem, był trenerem i kapitanem, nowo powstała drużyna siatkówki Realu Madryt dwukrotnie zdobywa tytuł mistrza Hiszpanii.
Następnym etapem działalności Kazimierza było założenie sekcji siatkówki w Instytucie Wychowania Fizycznego Uniwersytetu Centralnego w Madrycie. Studenci Colegio Santiago Apóstol (Kazimierz Tylko i Władysław Bobrek) utworzyli Club Atlético Universitario i dwukrotnie zdobyli tytuł mistrzów Hiszpanii (1961, 1962). Tadeusz Świebodzki i Kazimierz Tylko otrzymali również tytuł najlepszych zawodników mistrzostw.
Kazimierz Tylko przyczynił się również do rozwoju hiszpańskiej piłki ręcznej, w której dzisiaj Hiszpania jest prawdziwą potęgą, zdobyła nawet mistrzostwo świata.
Działalność Polaka w dziedzinie sportu została zauważona i w 1966 zaproponowano mu pracę w Instituto Nacional de Educación Física (INEF) (Narodowym Instytucie Wychowania Fizycznego), odpowiedniku polskich Akademii Wychowania Fizycznego. Dostał propozycję utworzenia Biura Informacji, Dokumentacji i Badań Naukowych w dziedzinie sportu.
Przetłumaczył na język hiszpański ważne książki na temat wielu dziedzin sportu, i treningu i biomechaniki ruchu ludzkiego.
W latach 1949-1976 Kazimierz Tylko należał należał do redakcji audycji w języku polskim “Radio Madryt” we współpracy m. in. z Karolem Wagnerem, poetą Józefem Łobodowskim i Karoliną Babecką.
Pisywał też o sporcie dla czasopism londyńskich: Wiadomości i Orła Białego.
Kazimierz Tylko-Dobrzański przez długie lata był sercem Polskiej Misji Katolickiej, szczególnie za ks. Mariana Walorka, który zmarł w 1988 r. Prowadził chór, starał się przy tym przekazać piękno polskiej muzyki kościelnej, głębię śpiewanych tekstów i bogactwo rodzimych tradycji religijno-patriotycznych.
W latach 80-tych wraz z ks. Walorkiem organizował pomoc dla Polaków, którzy coraz liczniej przybywali do Madrytu.
Zmarł 30 kwietnia 2013 r. w wieku 91 lat. Został pochowany na cmentarzu św. Izydora w Madrycie. 28 maja 2013 roku w Kościele Santa Rita w Madrycie została odprawiona Msza Święta żałobna za Duszę Śp. Kazimierza Tylki-Dobrzańskiego.
W 1946, ukryty w ładowni statku, dotarł do Sztokholmu. W Szwecji (w Lundzie i w Sztokholmie) przebywał do początku roku 1947, posiadając status uchodźcy politycznego.
Następnie na zaproszenie organizacji PAX ROMANA Kazimierz Tylko dotarł do Madrytu w 1947 roku, a od 1948 studiował na wydziale ekonomii, ówczesnego Uniwersytetu Centralnego, dzisiejszego Uniwersytetu Complutense.
Poznał tu między innymi uczestnika kampanii wrześniowej i antykomunistę, Józefa Łobodowskiego, z którym się bardzo zaprzyjaźnił.
W kolejnych latach w Hiszpanii nie tylko kończy studia, ale prowadzi także aktywną działalność sportową. Pod jego kierunkiem, był trenerem i kapitanem, nowo powstała drużyna siatkówki Realu Madryt dwukrotnie zdobywa tytuł mistrza Hiszpanii.
Następnym etapem działalności Kazimierza było założenie sekcji siatkówki w Instytucie Wychowania Fizycznego Uniwersytetu Centralnego w Madrycie. Studenci Colegio Santiago Apóstol (Kazimierz Tylko i Władysław Bobrek) utworzyli Club Atlético Universitario i dwukrotnie zdobyli tytuł mistrzów Hiszpanii (1961, 1962). Tadeusz Świebodzki i Kazimierz Tylko otrzymali również tytuł najlepszych zawodników mistrzostw.
Kazimierz Tylko przyczynił się również do rozwoju hiszpańskiej piłki ręcznej, w której dzisiaj Hiszpania jest prawdziwą potęgą, zdobyła nawet mistrzostwo świata.
Działalność Polaka w dziedzinie sportu została zauważona i w 1966 zaproponowano mu pracę w Instituto Nacional de Educación Física (INEF) (Narodowym Instytucie Wychowania Fizycznego), odpowiedniku polskich Akademii Wychowania Fizycznego. Dostał propozycję utworzenia Biura Informacji, Dokumentacji i Badań Naukowych w dziedzinie sportu.
Przetłumaczył na język hiszpański ważne książki na temat wielu dziedzin sportu, i treningu i biomechaniki ruchu ludzkiego.
W latach 1949-1976 Kazimierz Tylko należał należał do redakcji audycji w języku polskim “Radio Madryt” we współpracy m. in. z Karolem Wagnerem, poetą Józefem Łobodowskim i Karoliną Babecką.
Pisywał też o sporcie dla czasopism londyńskich: Wiadomości i Orła Białego.
Kazimierz Tylko-Dobrzański przez długie lata był sercem Polskiej Misji Katolickiej, szczególnie za ks. Mariana Walorka, który zmarł w 1988 r. Prowadził chór, starał się przy tym przekazać piękno polskiej muzyki kościelnej, głębię śpiewanych tekstów i bogactwo rodzimych tradycji religijno-patriotycznych.
W latach 80-tych wraz z ks. Walorkiem organizował pomoc dla Polaków, którzy coraz liczniej przybywali do Madrytu.
Zmarł 30 kwietnia 2013 r. w wieku 91 lat. Został pochowany na cmentarzu św. Izydora w Madrycie. 28 maja 2013 roku w Kościele Santa Rita w Madrycie została odprawiona Msza Święta żałobna za Duszę Śp. Kazimierza Tylki-Dobrzańskiego.
Odznaczenia
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski - nadany przez prezydenta Lecha Wałęsę
- Order „Pro Ecclesia et Pontifice” - nadany przez papieża Jana Pawła II
- Honorowa Odznaka Sportowa – przyznana w 1974 roku przez gen. Kazimierza Globisza, prezesa Związku Polskich Klubów Sportowych w Wielkiej Brytanii
- Złota Odznaka Polskiego Komitetu Olimpijskiego
- Złota Odznaka Honorowa Polskiego Związku Lekkiej Atletyki (1991)
Rodzina
- Ojciec: Tadeusz Antoni Tylko, urodził się w 1896 roku; był oficerem c.k armii austro-węgierskiej. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości pracownik Polskich Kolei Państwowych, w tym również jako naczelnik stacji kolejowej w Szczakowej na Śląsku. Następnie pracownik PKP w różnych miejscowościach na linii kolejowej Kraków – Lwów. W Tuchowie w powiecie tarnowskim wziął ślub z Marią Dobrzańską, który odbył się w dniu 26 XII 1920 roku,
- Matka: Maria Dobrzańska, urodzona 1897 roku w Tuchowie. Pochodziła z bogatej i zamożnej rodziny tuchowskich masarzy. Zmarła przedwcześnie na serce w styczniu 1938 roku w Szpitalu Bonifratrów w Krakowie w wieku zaledwie 41 lat. Została pochowana na cmentarzu w Tuchowie.
- Żona: Amelia Bolívar, Hiszpanka pochodząca z rodziny Simona Bolívara, wyzwoliciela Ameryki Południowej. Urodziła się 23 grudnia 1927 roku. Pobrali się 5 kwietnia 1954 roku i doczekali się 4 dzieci. Studiowała handel, była gospodynią domową i sekretarką swojego męża – przetłumaczyła z polskiego na hiszpański niezliczoną liczbę publikacji sportowych.
- Dzieci:
- Rafael Tylko Bolívar urodził się 20 lutego 1955 roku w Madrycie. Odziedziczył sportową żyłkę po ojcu, ukończył studia magisterskie na kierunku Wychowanie Fizyczne i Sport. Pracował jako nauczyciel w liceum aż do przejścia na emeryturę w 2017 roku. Przez pewien czas łączył nauczanie ze sportowym przygotowywaniem czołowych tenisistów. Zapalony miłośnik sportów zimowych, na wolnym powietrzu oraz kolarstwa.
- Jorge Tylko Bolívar urodził się 6 maja 1956 roku w Madrycie. Jego kariera zawodowa zawsze była połączona z Centrum Dokumentacji Wysokiej Rady Sportu. Wielbiciel Polski i sportu oraz, przede wszystkim, drużyny Atlético de Madrid.
- Wanda Tylko Bolívar urodziła się 7 kwietnia 1959 roku w Madrycie. Była nauczycielką, przez 35 lat uczyła w publicznych szkołach w miejscowościach w paśmie madryckich gór. Od zawsze w kontakcie ze sportem, szczególnie ze sportami górskimi, które uprawia wraz ze swoim mężem Alfonso Subías Sobrevía, magistrem i wykładowcą w obrębie wychowania fizycznego, alpinistą, wspinaczem i współautorem wielu sportowych publikacji Kazimierza Tylko.
- Ignacio Tylko Bolívar urodził się 21 sierpnia 1965 roku w Madrycie. Magister Informatyki Uniwersytetu Complutense. Z zawodu dziennikarz i dyrektor sekcji sportowej agencji Colpisa, jako wysłannik specjalny relacjonował pięć Mistrzostw świata w piłce nożnej, sześć Mistrzostw Europy w piłce nożnej oraz Igrzyska Olimpijskie. Ożenił się z Maríą Paz de Caria García, pływaczką i nauczycielką wychowania fizycznego. Ma dwójkę dzieci: Paula jest pielegniarką, a Sergio studiuje nauki o sporcie i gra w piłkę nożną. Wszyscy są kibicami Atlético de Madrid, tak samo jak dziadek.
Zdjęcia
Młody Kazimierz (Kazek), wkrótce po przybyciu do Hiszpanii
Kazek spacerujący ze swoją dziewczyną Amelią po madryckiej dzielnicy Moncloa, gdzie mieszkał jako student w Colegio Mayor Santiago Apóstol (1952)
Zdjęcie ślubne Kazka z Amelią Bolívar w dniu 5 kwietnia 1954 r.
Rafael (Pibus), w ramionach poety Józefa Łobodowskiego, bliskiego przyjaciela Kazka i jeszcze jednego w rodzinie Tylko (1959)
Rafael Tylko (Pibus), ubrany jak marynarz w dzień swojej pierwszej komunii (1962)
Czworo dzieci Kazka i Amelii w Asturii. Od lewej do prawej: Jurek, Wanda, Ignacio (Nacho, najmniejszy) i Pibus
Kazek, drugi z prawej, wznosi toast podczas uroczystości z dwójką dzieci - Jurek, obok, Pibus, po lewej, jego żona Amelia i Rayford
Jego drugi syn, Jorge Tylko (Jurek), służący w Ferral del Bernesga León (1975)
Kazek (z wąsami )pozdrawia króla Juana Carlosa podczas przyjęcia (ok. 1977 r.)
Kazek podczas polskiej mszy w kościele przy ulicy Nicasio Gallego w Madrycie. Ceremonia prowadzona przez księdza Mariana Walorka (koniec lat 70.)
Rafael (Pibus) Tylko, chorąży(1981)
Jego synowie: Jurek z brodą po lewej, Nacho, najwyższy w centrum, i Pibus, obok niego i uśmiechający się z wąsami, podczas przyjęcia w Nuncjaturze z papieżem Janem Pawłem II podczas pierwszej wizyty Papieża do Hiszpanii (1982)
Nacho Tylko, podczas służby wojskowej w piechocie morskiej w San Fernando, Cádiz (1988)
Od lewej do prawej: Kazek, Amelia i ich wnuki Wiesiek, Iñaki, Diana, Elena, Tamara i Pibus, najstarszy syn Kazka, podczas wakacji w Portugalii (1995)
Kazek w polskiej ambasadzie ze swoim nieodłącznym przyjacielem, prestiżowym lekarzem specjalizującym się w kardiologii „Miro” Sokołowski. (koniec lat 90
)
Kazek z Martą Misztal w barze w dzielnicy Argüelles w Madrycie (2005)
Kazek i Amelia na wakacjach w Asturii (2010)
Kazek ze swoim bliskim przyjacielem Jerzym Radłowskim (2011)
Rodzina Nacho Tylko na wakacjach w Krakowie (2018). Od lewej do prawej: Sergio, Nacho, Maria Paz de Caria, żona Nacho i Paula
Kazek podczas uroczystości z okazji 90. urodzin w domu Państwa Piekutowskich, na pianinie gra Marta Misztal a na skrzypcach Jacek Cygan
Kazek podczas uroczystości z okazji 90. urodzin w domu Państwa Piekutowskich, na pianinie gra Marta Misztal a na skrzypcach Jacek Cygan
Grzegorz Bąk z Lechem Piekutowskim czytający list ku pamięci Kazka podczas jego pochówku na cmentarzu San Isidro w Madrycie. Polska flaga spoczywa na trumnie (2 maja 2013 r.)
Polscy przyjaciele żegnają Kazka na cmentarzu (2 maja 2013 r.)
Piśmiennictwo
- http://www.tuchow.pl/odszedl-kazimierz-tylko-dobrzanski/
- https://www.radiomaryja.pl/informacje/madryt-uroczystosci-pogrzebowe-kazimierza-tylko-dobrzanskiego/
- http://www.ryglice-okolice.pl/wiadomosci/archiwum/2394-zmarl-kazimierz-tylko-dobrzanski
- http://www.polonia.es/msza-swieta-zalobna-za-dusze-sp-kazimierza-tylki-dobrzanskiego/
Introducción
Kazimierz Tylko-Dobrzański nació el 6 de enero de 1922 en Szczakowa (actualmente un distrito de Jaworzno) en una familia con tradiciones patrióticas y religiosas arraigadas.
Su padre se llamaba Tadeusz Tylko, fue un empleado de PKP, Ferrocarriles Nacionales Polacos, lo que requería mudarse con la familia cerca de varias estaciones de la línea ferroviaria Cracovia-Leópolis. La madre de Kazimierz se llamaba Maria Dobrzańska.
Periodo de antes de la guerra
Su madre heredó una casa en Tuchów donde a partir de los 5 años Kazimierz pasaba sus vacaciones de verano e invierno. Su pasión por el deporte nació allí, en Tuchów.
Finalizó la escuela secundaria de primer ciclo, Gimnazjum Rey Juan III Sobieski de Cracovia, como uno de los mejores estudiantes. En la escuela secundaria de primer y segundo ciclo realizó un curso de preparación militar. En 1939 aun sin haber cumplido todavía 18 años, fue movilizado unos días antes de que estallara la guerra. Lo llamaron al 4º Regimiento de Infantería de Legiones de Kielce.
Periodo de la guerra
Al principio de la guerra se fue hacia Kielce junto con dos amigos, pasando Tarnów y Cracovia. Después de llegar a Kielce y esperar algunos días, se fue al frente y participó en las luchas contra los alemanes. Durante la campaña de septiembre el destacamento de Kazimierz fue enviado al sureste del país donde se produjeron los primeros encuentros con el ejército soviético. Al final, los soldados fueron rodeados por los soviéticos y capturados. Los soldados rasos tuvieron que trabajar en el campo. Kazimierz decidió escaparse. Junto con sus compañeros se abrieron paso a través de varios cientos de kilómetros hasta la frontera soviético-alemana de entonces. Para cruzar la frontera le ayudó su origen de Silesia. En los alrededores de Tarnów se escapó del tren que iba hasta Silesia y al poco tiempo ya estaba en Tuchów.
En Tuchów pensaba escaparse al oeste, hacia el ejército polaco. Al final su padre le convenció de que podía luchar con el invasor dentro del país. Su padre le ayudó a conseguir un trabajo en los ferrocarriles. Se convirtió en un soldado del Ejército del Interior (Armia Krajowa, AK) con un seudónimo Pingüino (Pingwin). Recogía información, que luego se transmitía a Londres, sobre el tráfico de mercancías y transportes militares alemanes en la línea Cracovia-Przemyśl .
En Tuchów pensaba escaparse al oeste, hacia el ejército polaco. Al final su padre le convenció de que podía luchar con el invasor dentro del país. Su padre le ayudó a conseguir un trabajo en los ferrocarriles. Se convirtió en un soldado del Ejército del Interior (Armia Krajowa, AK) con un seudónimo Pingüino (Pingwin). Recogía información, que luego se transmitía a Londres, sobre el tráfico de mercancías y transportes militares alemanes en la línea Cracovia-Przemyśl .
Periodo después de la guerra
Después de que el ejército soviético entrara en Cracovia, Kazimierz seguía trabajando en el puesto de controlador de tráfico militar en Ferrocarriles Nacionales Polacos allí. Empezó también los estudios superiores en la Facultad de Derecho de la Universidad Jaguelónica de Cracovia. Sin embargo, un compañero de la clandestinidad que encontró por casualidad y que después de la guerra trabajaba en la policía secreta polaca (Urząd Bezpieczeństwa, UB) sugirió a Kazimierz que debería revelar su identidad. Como UB ya sabía de su pasado conspiratorio, Kazimierz, siguiendo el consejo de sus superiores del ejército, decidió huir a Suecia. En 1946 llegó a Estocolmo escondido en la bodega de un barco. En Suecia (en Lunde y Estocolmo) le concedieron la condición de refugiado político y estuvo allí hasta 1947.
Más tarde, por invitación de la organización Pax Romana, Kazimierz Tylko llegó a Madrid en 1947 y un año más tarde inició sus estudios en la Facultad de Economía de la Universidad Central que ahora es la Universidad Complutense. Allí conoció, entre otros, a Józef Łobodowski, un participante de la campaña de septiembre y un anticomunista, con el que mantuvo muy buena amistad.
En los siguientes años en España no solo finalizó su carrera universitaria, sino realizó también una intensa actividad deportiva. Fue entrenador y capitán de un equipo nuevo de voleibol de Real Madrid y consiguió dos campeonatos de España. Más tarde Kazimierz fundó una sección de voleibol en el Instituto Nacional de Educación Física de la Universidad Central de Madrid. Los estudiantes del Colegio Santiago Apóstol (Kazimierz Tylko y Władysław Bobrek) crearon el Club Atlético Universitario y ganaron dos títulos de campeones de España (en 1961 y 1962). Tadeusz Świebodzki y Kazimierz Tylko obtuvieron también el título de los mejores jugadores del campeonato.
Kazimierz Tylko contribuyó también al desarrollo del balonmano español, un deporte en el que España destaca a nivel internacional y en que ganó ya dos campeonatos del mundo. Posteriormente en 1966 le fue ofrecido un puesto en el Instituto Nacional de Educación Física (INEF).
Tradujo al español libros importantes sobre varios ámbitos del deporte, entrenamiento y biomecánica del movimiento humano. Entre los años 1949-1976 Kazimierz Tylko formaba parte de la redacción polaca de los programas de Radio Madrid, colaborando, entre otros, con Karol Wagner, el poeta Józef Łobodowski y Karolina Babecka. Escribía en la sección de deportes de las revistas londinenses Wiadomości y Orzeł Biały.
A lo largo de varios años Kazimierz Tylko-Dobrzański fue el núcleo de la Misión Católica Polaca, sobre todo en el periodo de la actividad del cura Marian Walorek que falleció en 1988, dirigía también un coro. En los años 80, junto con el cura Walorek ayudaban a los polacos que venían a Madrid, cada vez más numerosos.
Tylko falleció el 30 de abril de 2013 a los 91 años y fue enterrado en el cementerio de San Isidro de Madrid. El 28 de mayo de 2013 en la Iglesia de Santa Rita de Madrid tuvo lugar una misa de réquiem por su alma.
Más tarde, por invitación de la organización Pax Romana, Kazimierz Tylko llegó a Madrid en 1947 y un año más tarde inició sus estudios en la Facultad de Economía de la Universidad Central que ahora es la Universidad Complutense. Allí conoció, entre otros, a Józef Łobodowski, un participante de la campaña de septiembre y un anticomunista, con el que mantuvo muy buena amistad.
En los siguientes años en España no solo finalizó su carrera universitaria, sino realizó también una intensa actividad deportiva. Fue entrenador y capitán de un equipo nuevo de voleibol de Real Madrid y consiguió dos campeonatos de España. Más tarde Kazimierz fundó una sección de voleibol en el Instituto Nacional de Educación Física de la Universidad Central de Madrid. Los estudiantes del Colegio Santiago Apóstol (Kazimierz Tylko y Władysław Bobrek) crearon el Club Atlético Universitario y ganaron dos títulos de campeones de España (en 1961 y 1962). Tadeusz Świebodzki y Kazimierz Tylko obtuvieron también el título de los mejores jugadores del campeonato.
Kazimierz Tylko contribuyó también al desarrollo del balonmano español, un deporte en el que España destaca a nivel internacional y en que ganó ya dos campeonatos del mundo. Posteriormente en 1966 le fue ofrecido un puesto en el Instituto Nacional de Educación Física (INEF).
Tradujo al español libros importantes sobre varios ámbitos del deporte, entrenamiento y biomecánica del movimiento humano. Entre los años 1949-1976 Kazimierz Tylko formaba parte de la redacción polaca de los programas de Radio Madrid, colaborando, entre otros, con Karol Wagner, el poeta Józef Łobodowski y Karolina Babecka. Escribía en la sección de deportes de las revistas londinenses Wiadomości y Orzeł Biały.
A lo largo de varios años Kazimierz Tylko-Dobrzański fue el núcleo de la Misión Católica Polaca, sobre todo en el periodo de la actividad del cura Marian Walorek que falleció en 1988, dirigía también un coro. En los años 80, junto con el cura Walorek ayudaban a los polacos que venían a Madrid, cada vez más numerosos.
Tylko falleció el 30 de abril de 2013 a los 91 años y fue enterrado en el cementerio de San Isidro de Madrid. El 28 de mayo de 2013 en la Iglesia de Santa Rita de Madrid tuvo lugar una misa de réquiem por su alma.
Órdenes y condecoraciones
- Cruz de Caballero Polonia Restituta (Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski) – otorgado por el presidente Lech Wałęsa
- Cruz Pro Ecclesia et Pontifice – otorgado por el Papa Juan Pablo II
- Distinción Honorífica de Deporte – otorgada en 1974 por el Mayor General Kazimierz Glabisz, presidente de la Asociación de Clubs Deportivos Polacos en Gran Bretaña
- Orden de Oro del Comité Olímpico Polaco
- Orden de Oro Honorífico de la Asociación Polaca de Atletismo (1991)
Familia
- Padre:
Tadeusz Antoni Tylko, nacido en 1896, fue oficial del ejército austrohúngaro. Después de que Polonia recuperó la independencia, fue un empleado de Ferrocarriles Nacionales Polacos en varias localidades junto a la línea ferroviaria Cracovia-Leópolis. Se casó con Maria Dobrzańska en Tuchów el 26 de diciembre de 1920. - Madre:
Maria Dobrzańska, nacida en 1897 en Tuchów. Provenía de una familia apoderada de charcuteros de Tuchów. Falleció prematuramente en enero de 1938 en Cracovia por una enfermedad cardíaca a los 41 años. El entierro tuvo lugar en Tuchów. - Mujer:
Amelia Bolívar, una española que provenía de la familia de Simon Bolívar, libertador de América del Sur. Nació en Madrid el 23 de diciembre de 1927. Se casaron el 5 de abril de 1954 y tuvieron cuatro hijos. Estudió Comercio y trabajó como ama de casa y secretaria de su marido, haciendo traducciones del polaco al español de un sinfín de publicaciones deportivas. - Hijos:
- Rafael Tylko Bolívar nació en Madrid el 20 de febrero de 1955. Muy influenciado por la vena deportiva de su padre, se licenció en Ciencias de la Actividad Física y el Deporte. Trabajaba como profesor de instituto hasta su jubilación en el año 2017.
- Jorge Tylko Bolívar nació el 6 de mayo de 1956 en Madrid. Su vida laboral ha estado siempre ligada con el Centro de Documentación del Consejo Superior de Deportes. Amante de Polonia, del deporte y en especial del Atlético de Madrid.
- Wanda Tylko Bolívar nació en Madrid el 7 de abril de 1959. Funcionaria en el ámbito de la docencia, impartió clases durante 35 años en centros públicos situados en pueblos de la Sierra Madrileña. Siempre en contacto con el deporte, especialmente con los deportes de montaña junto con su marido Alfonso Subías Sobrevía, licenciado y catedrático del área de Educación Física, alpinista, escalador y colaborador en varias publicaciones deportivas de Kazimierz Tylko.
- Ignacio Tylko Bolívar nació en Madrid el 21 de agosto de 1965. Licenciado en Ciencias de la Información por la Universidad Complutense. Periodista de profesión y director de la sección de deportes en la agencia Colpisa, ha cubierto como enviado especial cinco Copas Mundiales de Fútbol, seis Eurocopas y unos Juegos Olímpicos. Casado con María Paz de Caria García, nadadora y profesora de educación física. Tiene dos hijos: Paula que es enfermera y Sergio que estudia ciencias del deporte y juega al fútbol. Todos son seguidores del Atlético de Madrid, como su abuelo.
Fotos
Joven Kazimierz (Kazek), al poco tiempo de llegar a España tras la guerra
Kazek paseando con su novia Amelia por el barrio madrileño de Moncloa, donde residía como estudiante en el Colegio Mayor Santiago Apóstol (1952)
Fotografía de la boda de Kazek con Amelia Bolívar el 5 de abril de 1954
Rafael (Pibus), en brazos del poeta Jozef Lobodowski, íntimo amigo de Kazek y uno más en la familia Tylko (1959)
Rafael Tylko (Pibus), vestido de marinero el día de su Primera Comunión (1962)
Los cuatro hijos de Kazek y Amelia en Asturias. De izquierda a derecha: Jurek, Wanda, Ignacio (Nacho, el más pequeño) y Pibus
Kazek, el segundo de la derecha, brinda durante un festejo junto a sus dos hijos - Jurek, al lado, Pibus, a la izquierda, su esposa Amelia y Raimundo
Su segundo hijo, Jorge Tylko (Jurek), prestando servicio militar en Ferral del Bernesga León (1975)
Kazek, con bigote, saluda al Rey Juan Carlos durante una recepción (ca. 1977)
Kazek durante una misa polaca en la iglesia de la calle Nicasio Gallego en Madrid. La bandera polaca preside la ceremonia que impartía el sacerdote Marian Walorek (finales de los años 70)
Rafael (Pibus) Tylko, Alférez del Ejército de Tierra, durante su jura de bandera (1981)
Sus hijos: Jurek, con barba a la izquierda, Nacho, el más alto en el centro, y Pibus, al lado y sonriente con bigote, durante una recepción en la Nunciatura con el Papa Juan Pablo II de la primera visita del Sumo Pontífice a España (1982)
Nacho Tylko, durante su servicio militar como gastador de Infantería de Marina en San Fernando, Cádiz (1988)
De izquierda a derecha: Kazek, Amelia y sus nietos Wiesiek, Iñaki, Diana, Elena, Tamara y Pibus, el hijo mayor de Kazek, durante unas vacaciones en Portugal (1995)
Kazek en la embajada polaca junto a su inseparable amigo, prestigioso doctor especializado en cardiología ''Miro'' Sokolowski. (finales de los años 90)
Kazek con Marta Misztal en un bar del distrito de Argüelles de Madrid (2005)
Kazek y Amelia, de vacaciones por Asturias (2010)
Kazek con su íntimo amigo Jerzy Radlowski (2011)
Familia de Nacho Tylko de vacaciones en Cracovia (2018). De izquierda a derecha: Sergio, Nacho, María Paz de Caria, esposa de Nacho, y Paula
Kazek, durante la celebración y homenaje por su 90 cumpleaños en la casa de Piekutowski, Marta Misztal toca el piano y Jacek Cygan toca el violín
Kazek, durante la celebración y homenaje por su 90 cumpleaños en la casa de Piekutowski, Marta Misztal toca el piano y Jacek Cygan toca el violín
Grzegorz Bąk junto a Lech Piekutowski leyendo una carta en recuerdo de Kazek durante su entierro en el cementerio madrileño de San Isidro. La bandera polaca luce en el ataúd (2 de mayo de 2013)
Amigos polacos dan el último adiós a Kazek en el cementerio (2 de mayo de 2013)
Escritura
- http://www.tuchow.pl/odszedl-kazimierz-tylko-dobrzanski/
- https://www.radiomaryja.pl/informacje/madryt-uroczystosci-pogrzebowe-kazimierza-tylko-dobrzanskiego/
- http://www.ryglice-okolice.pl/wiadomosci/archiwum/2394-zmarl-kazimierz-tylko-dobrzanski
- http://www.polonia.es/msza-swieta-zalobna-za-dusze-sp-kazimierza-tylki-dobrzanskiego/