Puszcza Kampinoska była obszarem działania VIII Rejonu  VII Obwodu „Obroża” Okręgu Warszawskiego AK. Od września 1941 roku komendantem był kpt.  Józef Krzyczkowski ps. „Szymon” .
W przeddzień Powstania Warszawskiego kpt. „Szymon” mógł wystawić do walki dwa bataliony piechoty o sile pięciu kompanii pierwszej linii. 
W nocy 25/26 lipca 1944 do Dziekanowa dotarło Zgrupowanie Stołpecko-Nalibockie AK, które przybyło z Puszczy Nalibockiej na Kresach Wschodnich. Zgrupowanie liczyło 861 dobrze uzbrojonych i zahartowanych w bojach partyzantów, zorganizowanych w batalion piechoty, dywizjon kawalerii, szwadron ckm oraz służby tyłowe. Na jego czele stał por.  Adolf Pilch ps. „Góra” - „cichociemny”. Zgrupowanie podporządkowało się komendantowi VIII Rejonu.
3 sierpnia na bazie „kampinoskich” oddziałów VIII Rejonu oraz jednostek Zgrupowania Stołpecko-Nalibockiego utworzony został Pułk AK „Palmiry-Młociny”, w którym służyło 40 oficerów oraz 1335 podoficerów i żołnierzy, którym dowodził "Szymon".
Ciężko ranny „Szymon” ranny w ataku na lotnisko bielańskie przekazał dowodzenie pułkiem „w czasie akcji bojowej” por. Pilchowi.
W połowie sierpnia na bazie Pułku „Palmiry-Młociny” oraz docierających do puszczy oddziałów utworzono w połowie sierpnia Grupę „Kampinos”. Dowódcą 16 sierpnia 1944 roku został mianowany mjr Alfons Kotowski. W szczytowym momencie liczebność Grupy wynosiła od 2700 do 3 tys. żołnierzy oraz 700 koni.
W sierpniu i wrześniu 1944 roku Grupa wiązała znaczne siły nieprzyjaciela, odciążając tym samym powstańczą Warszawę. Jej oddziały stoczyły 47 bitew i potyczek oraz przejściowo wyzwoliły spod niemieckiej okupacji centralną i wschodnią część puszczy, zamieszkaną przez kilka tysięcy osób. Ponad 900 żołnierzy Grupy „Kampinos” wyruszyło także z odsieczą stolicy, biorąc udział w natarciach na Dworzec Gdański oraz w obronie Żoliborza.
Należy także podkreślić, że:

• w ciągu sierpnia 1944 r., „Grupa Kampinos” odebrała 22 zrzuty alianckie;
• wydzielone oddziały „Grupy Kampinos” przerzucały do Warszawy broń, amunicję, lekarstwa i żywność;
• przy sztabie „Grupy Kampinos” działała radiostacja KG AK, która utrzymywała stały kontakt z Londynem oraz przez Londyn z Warszawą.

27 września 1944 roku Niemcy rozpoczęli w rejonie Puszczy Kampinoskiej zakrojoną na szeroką skalę operację przeciw partyzancką, oznaczoną kryptonimem Sternschnuppe (pol. „Spadająca Gwiazda”). Siły niemieckie tworzyła Grupa Północna, która liczyła ok. 3000 żołnierzy oraz Grupa Południowa – ok. 2800 żołnierzy. Całość sił wyznaczonych do rozbicia Grupy AK „Kampinos” przewyższała pod względem liczebności i uzbrojenia skład etatowej dywizji piechoty, co wskazuje, jak duże znaczenie przywiązywali Niemcy do wykonania tego zadania.
Grupa „Kampinos”, licząca ponad dwa tysiące żołnierzy, przystąpiła wówczas do odwrotu w kierunku Gór Świętokrzyskich.
27 września 1944 roku marszem ubezpieczonym Grupa wyrusza w kierunku Puszczy Mariańskiej. Tego dnia staczyła szereg zwycięskich potyczek:

• pod Janówkiem
• pod Brzozówką
• pod Pociechą
• pod Ławami

28 września 1944 roku Grupa kontynuuje marsz przez Kampinos, Wiejce, Bożą Wolę i Baranów. Traci 20 żołnierzy w bitwie pod Łuszczewkiem.
29 września podczas odpoczynku pod wsią Budy Zosine, zostaje otoczona przez przeważające siły niemieckie, dysponujące lotnictwem, czołgami i pociągiem pancernym. Pole walki rozciągało się od Grodziska po Żyrardów.
Po blisko całodziennej walce z przeważającymi siłami nieprzyjaciela główne siły Grupy AK „Kampinos” zostały rozbite, ponad 150 żołnierzy poległo, ok. 120 zostało rannych i 150 wziętych do niewoli.
Straty poniesione przez Niemców w bitwie pod Jaktorowem sięgnęły prawdopodobnie ok. 100–150 zabitych i rannych. Polskim żołnierzom udało się ponadto zestrzelić samolot rozpoznawczy Fw 189 oraz zniszczyć lub uszkodzić kilka niemieckich pojazdów pancernych.
Wielu żołnierzom AK, w tym kilku zwartym oddziałom, udało się jednak wyrwać z okrążenia. Największą grupę zebrał wokół siebie por. „Dolina”, który z blisko 200 żołnierzami przeszedł z Puszczy Mariańskiej w rejon lasów opoczyńskich, gdzie nawiązał kontakt z miejscowymi strukturami AK. W Góry Świętokrzyskie przedostała się również grupa około 20 żołnierzy pod dowództwem plut. Stanisława Piszczka ps. „Pogoń”, która dołączyła do oddziału partyzanckiego AK dowodzonego przez por. Antoniego Hedę ps. „Szary”. Około 50-osobowa kompania por. „Lawy”, która odłączyła się od głównych sił Grupy „Kampinos” na krótko przed rozpoczęciem bitwy pod Jaktorowem, przedostała się do Lasów Brudzewickich za Pilicą.
Co najmniej kilkuset żołnierzy AK podjęło próbę powrotu do Puszczy Kampinoskiej, udało się to co najmniej 100 partyzantom, także dzięki postawie stacjonujących oddziałów węgierskich, które pozwalały swobodnie przekraczać swoje linie. Węgierscy żołnierze nie pozwolili Niemcom przejąć zatrzymanych przez siebie żołnierzy (których później wypuszczali), według niektórych relacji dochodziło nawet do grożenia bronią zbyt natarczywym żołnierzom Wehrmachtu przez Madziarów.

Grupa „Kampinos” na dwa miesiące wyzwoliła spod niemieckiej okupacji znaczną część Puszczy Kampinoskiej, zamieszkaną przez kilka tysięcy ludzi. Jej ataki prawdopodobnie zmusiły Niemców do rezygnacji z użytkowania lotniska bielańskiego. Obecność silnego partyzanckiego zgrupowania uniemożliwiła także Niemcom korzystanie z bezpiecznych i dogodnych leśnych traktów wiodących z Leszna i Warszawy do Kazunia i Modlina oraz stworzyła zagrożenie dla ważnej niemieckiej linii komunikacyjnej, jaką była szosa Warszawa – Modlin.
Wiążąc przez dwa miesiące znaczne siły niemieckie, Grupa „Kampinos” odciążała powstańczą Warszawę, a w szczególności żoliborskie zgrupowanie ppłk. „Żywiciela”.
Ponadto jako jedyne zorganizowane zgrupowanie AK wykonała rozkaz gen. „Bora” z 14 sierpnia 1944 w sprawie organizacji odsieczy dla stolicy, kierując na Żoliborz ponad 900 dobrze uzbrojonych żołnierzy.

Zabitych w bitwie pod Jaktorowem chowano z reguły tam gdzie padli w walce. Po wojnie większość zwłok ekshumowano i przeniesiono na powstańczy cmentarz w Budach Zosinych.
I tak na cmentarzu spoczywają szczątki 132 żołnierzy Grupy „Kampinos”, w tym szczątki mjr. Alfonsa Kotowskiego ps. „Okoń”. Tylko w 75 przypadkach udało się ustalić nazwiska lub pseudonimy pochowanych.
We wrześniu 1964 roku, w 20. rocznicę bitwy, na cmentarzu w Budach Zosinych odsłonięto pomnik ku czci poległych żołnierzy Grupy „Kampinos”.
W ramach modernizacji cmentarza, przeprowadzonej przez Gminę Jaktorów ze wsparciem Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa w 2004 roku, pomnik został zburzony. W jego miejscu ustawiono wówczas granitowy krzyż, na którym wyryto Znak Polski Walczącej.
Każdego roku w ostatnią niedzielę września odbywają się uroczystości dla uczczenia bohaterskich żołnierzy z "Grupy Kampinos" Armii Krajowej.

Poniżej podano wykaz zidentyfikowanych żołnierzy Grupy „Kampinos”, którzy zginęli i są pochowani na cmentarzu w Budach Zosinych. Wśród nich jest kilku dowódców (za wyjątkiem por. Władysława Ludwiga ps. „Kamil” z-cy dowódcy kompanii „Zemsta”, który został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim) i jedna kobieta, co zaznaczono w poniższym wykazie.

1. Baczyński Eugeniusz
2. Białowąs Władysław wachm.
3. Bibik Aleksander "Zaremba" wachmistrz KW https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/aleksander-bibik,74.html Zgrupowanie Stołpecko-Nalibockie
4. Boruk Stanisław "Orzeł" plut Zgrupowanie Stołpecko-Nalibockie
5. Dudek Aleksander "Macedoński" kpr. Zgrupowanie Stołpecko-Nalibockie
6. Dwornicki Wojciech
7. Grzybowski Wacław kpr. ???
8. Guirard Andrzej
9. Gutowski Szczepan
10. Huttel Tadeusz
11. Jabłoński Władysław
12. Janiec Ryszard Benedykt "Sclavus" https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/ryszard-janiec,12829.html
13. Jarzęboski Władysław
14. Kajetanowicz
15. Kijak Wacław
16. Koperkiewicz Ignacy "Kolonaty" "As" https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/ignacy-koperkiewicz,22389.html
17. Kornecki Eustachy Roman
18. Kotowski Alfons „Okoń" mjr dowódca Grupy "Kampinos"
19. Kowalik Wojciech
20. Kozielski Andrzej "Kowal" st. strzelec https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/andrzej-kozielski,23804.html
21. Królikowski Andrzej
22. Kulikowski Narcyz pchor. „Sum” st. wachm. pchor. dowódca 3 szwadronu Zgrupowanie Stołpecko-Nalibockie
23. Lipiński Mieczysław
24. Litwinowicz Kazimierz "Żbik" zm. 1944-08-13 https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/kazimierz-litwinowicz,27717.html
25. Ludwicki Adam "Wyszyński" st. strzelec https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/adam-ludwicki,27867.html
26. Ludwig Władysław "Kamil" ppor. https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/wladyslaw-ludwig,27879.html
27. Malesa Stanisław "Fajka" strzelec zm. 1944-09-21
28. Marczewski Przemysław
29. Matuszczyk Hanna – ps. „Hanna” sanitariuszka
30. Matuszczyk Jan "Gora" st. sierż. https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/jan-matuszczyk,30323.html
31. Mecheda (o) Bronisław st.uł. Zgrupowanie Stołpecko-Naliborskie
32. Mikołajewski Stefan
33. Mikros Józef
34. Mirewicz Antoni "Marski" kpr. pchor. https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/antoni-mirewicz,31616.html
35. Miszewski Stanisław "Prawnik" kpr. pchor. https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/stanislaw-miszewski,31711.html
36. Młodzianowski Stanisław "Gryf" ppor. https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/stanislaw-mlodzianowski,31799.html
37. Nacholiński Kazimierz
38. Narostek Konstanty
39. Ostrowski Stanisław strzelec https://sites.google.com/site/zniczdlapowstanca/home/ostrowski-stanislaw-ps-zajac
40. Pałasz Czesław
41. Pałasz Jan
42. Parczyński Zbigniew "Żbik" strzelec z cenzusem https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/zbigniew-parczynski,33405.html
43. Pastwa Tadeusz
44. Pawłowski Mieczysław
45. Pieniak Tadeusz
46. Pietrucki Konstanty "Nadzieja" plut.
47. Płóciennik Zbigniew
48. Poniatowski Edward
49. Raczkowski Jan „Motor” por. dowódca 5 kompanii w batalionie legionowskim http://inwest.bialoleka.waw.pl/strona-338-jan_raczkowski_1912_1944.html
50. Radecki Józef
51. Radliński Józef
52. Rożek Stanisław
53. Ryszkowski Eugeniusz
54. Sosiński Wiesław Adam
55. Szepielow Włodzimierz
56. Szumski Tadeusz
57. Świątek Jan
58. Świtalski Janusz Ryszard
59. Vacula Karol
60. Wasilewski Julian
61. Wieliczko Witold "Wicio" "Rejtan" kpr. https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/witold-wieliczko,48275.html
62. Wiszniowski Franciszek "Jurek" por. dowódca kompanii z Wiersz https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/franciszek-wiszniowski,48798.html
63. Wiszniowski Zbigniew "Cyganiewicz" kpr. pchor. https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/zbigniew-wiszniowski,48799.html
64. Wiśniewski Edmund
65. Wodzyński Euzebiusz
66. Wojcieski Tadeusz
67. Wolski Aleksander (Na grobie Kazimierz>) "Jastrząb" "Sokół" por. kwatermistrz https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/aleksander-wolski,49797.html
68. Zaręba
69. Zarębski Szymon
70. Zawadzki Jan
71. Ziółkowski Juliusz
72. Żółtowski Juliusz Alfred kpr. pchor. syn hrabiego Jana Żółtowskiego z Czacza http://www.zoltowscy.pl/wp/2007/10/budy_zosine-html/

Pochowani są także żołnierze ze Zgrupowania Stołpecko-Nalibockiego, którzy nie mają opisanego grobu, ale ich nazwisko jest wyryte na Krzyżu – Pomniku

1. Anuszkiewicz Stanisław Jan "Stasieńka" st.strz.
2. Bruno Czesław "Raj" plut.
3. Danilewicz Czesław Dominik "Sowiński" st.uł.
4. Downar Albert st.uł.
5. Guzowski Stanisław "Guz" st.strz
6. Harbuz Józef "Szczyt" "Złotor" kpr. d-ca plut.
7. Jakowlew Aleksander "Saszka" kpr.
8. Janczewski Adam Jan "Rogacz" kpr.
9. Jarmułkiewicz Józef kpr.
10. Karolak Jan strz.
11. Klimowicz Stanisław "Symończyk" plut.
12. Kosowicz Edward strz.
13. Kosowicz Józef Kazimierz kpr.
14. Mielguj Franciszek strz.
15. Mielguj Stanisław "Szpak" strz.
16. Mechedo Mieczysław st.uł.
17. Michałkiewicz Jan kpr.
18. Michałkiewicz Józef "Szczapa" kpr.
19. Mielguj Franciszek strz.
20. Mielguj Stanisław "Szpak" strz.
21. Nowicki Czesław "Zapora" st.strz.
22. Oszmiański Wincenty-Witold strz.
23. Pałacki Feliks-Felicjan strz.
24. Pałacki Witold kpr.
25. Pawluczenko Aleksander "Olek" plut.
26. Pietrucki Antoni kpr.
27. Rydliński strz.
28. Sawaściuk Mikołaj "Kola" kpr.
29. Sołowiej Michał "Micio" kpr.
30. Sończyk Kazimierz uł.
31. Sosnowski Józef "Marchewka" kpr
32. Szunejko Kazimierz "Trop" plut.
33. Szydłowski Stanisław st.strz.
34. Wasilewski Leon "Lucjan" strz.
35. Żołnierkiewicz Kazimierz strz.
36. Żulis Henryk "Zagłoba"
37. Żurniewicz Marian Witoldst. strz.
38. Żołnierkiewicz Kazimierz strz.

Źródło: http://www.iwieniec.eu/AK/ZS-N_AK.pdf

Żołnierze tzw. batalionu sochaczewskiego Grupy „Kampinos”, wywodzący się z Podokręgu Zachodniego AK „Hajduki”


Oddział Adolfa Pilcha w Kampinosie


Zdobyczny park samochodowy


Żołnierze plutonu lotniczego por. „Lawy” wyruszający na odsiecz Warszawie. Wiersze, 19 sierpnia 1944


Kancelaria dowództwa Grupy „Kampinos” w Wierszach


Korpus oficerski Grupy „Kampinos” podczas mszy polowej w Wierszach. Na zdjęciu widoczni m.in. mjr „Okoń” oraz por. „Dolina”


Major „Okoń” przemawiający do żołnierzy przed wymarszem z Kampinosu


Żołnierze kompanii lotniczej por. „Lawy” podczas odwrotu z Puszczy Kampinoskiej




Cmentarz żołnierzy Grupy AK „Kampinos” w Budach Zosinych


Pomnik na cmentarzu wojennym w Budach Zosinych


Trzy groby na cmentarzu, od lewej ppor. Stanisława Młodzianowskiego "Gryf", mjr. Alfonsa Kotowskiego "Okoń" - dowódcy Grupy "Kampinos", strz. Juliusza Ziółkowskiego
https://sites.google.com/site/zniczdlapowstanca/home/kotowski-alfons-ps-okon


Grób Hanny Matuszczyk "Hanka"
https://sites.google.com/site/zniczdlapowstanca/home/matuszczyk-hanna-ps-hanka


Pod Jaktorowem zostaliśmy otoczeni przez Niemców, poległo 150 osób – wspominał Jerzy Lachowicz ps. "Szekspir"
PORTAL POLSKIEGO RADIA SA


Program dokumentalny Władysława Bartoszewskiego z cyklu "Dni Walczącej Stolicy" dotyczący 29 września 1944 m.in. o bitwie pod Jaktorowem
(RWE 29.09.1984)
PORTAL POLSKIEGO RADIA SA

1. https://pl.wikipedia.org/wiki/Grupa_Kampinos
2. https://pl.wikipedia.org/wiki/Bitwa_pod_Jaktorowem
3. https://polskatimes.pl/adolf-pilch-ps-goradolina-i-doliniacy-z-kresowej-matni-w-pieklo-powstanczej-warszawy-zgrupowanie-stolpeckonalibockie-ak/ar/13465217
4. http://www.sppw1944.org/pamiec/obroza_5.pdf
5. http://www.iwieniec.eu/AK/ZS-N_AK.pdf
6. http://www.nieobecni.com.pl/index.php?s=cmentarz&id=3
7. http://www.ak-kresy.pl/index.php