Janusz Kusociński wychowywał się w Ołtarzewie w gospodarstwie rolnym rodziców. W 1928 roku ukończył Niższą Roczną Szkołę Sadowniczo-Ogrodniczą (dawna Królewska Szkoła Sadowniczo-Ogrodowa) w Prószkowie, w obecnym powiecie opolskim. W tym samym roku odbył również służbę wojskową w szkole podoficerskiej, którą skończył z bardzo dobrym wynikiem oraz stopniem kaprala. Zdał też zaległy egzamin maturalny. W 1938 roku został absolwentem CIWF w Warszawie. Po ukończeniu studiów pracował jako nauczyciel wychowania fizycznego, trener, dziennikarz. Był redaktorem naczelnym „Kuriera Sportowego”.

Kusociński startował na dystansach od 800 m do 10 km, a czasami w biegach sztafetowych 4 x 400 m. W roku igrzysk olimpijskich w Amsterdamie, a więc kiedy miał 21 lat, zaczął osiągać znaczące wyniki: na 3000 m – 8:54.0 i na 5000 m – 15:17.8. Niemal w każdym starcie bił rekordy życiowe, ale na zaszczyt startu w igrzyskach olimpijskich musiał cierpliwie czekać. Jego kariera sportowa nie przebiegała harmonijnie, sukcesy na bieżni przeplatały się z kłopotami zdrowotnymi. Janusz Kusociński trenował eksperymentalnie, jak na tamte czasy. Jego trening opierał się o interwał, a organizm, nieprzygotowany do tego rodzaju wysiłku, często się buntował. Stąd przerwy w treningach i w startach, a kilka sezonów zostało całkowicie spisanych na straty. Janusz Kusociński na swoją wielką formę musiał czekać do sezonu olimpijskiego 1932 roku. Z powodu choroby lata poprzedzające udział w Igrzyskach Olimpijskich były stracone. Start w Igrzyskach Olimpijskich w Los Angeles był wielką nagrodą za upór i umiejętność walki z kontuzjami i chorobami. Efekty morderczego treningu były imponujące. Jeszcze przed Igrzyskami Olimpijskimi w Los Angeles ustanowił dwa rekordy świata: na 3000 m – 8:18.8 i w biegu na 4 mile – 19:02.6, chociaż ten drugi dystans był mniej popularny. Podczas Igrzysk Olimpijskich w Los Angeles w 1932 roku zdobył złoty medal w biegu na 10 km, wyprzedzając następców Nurmiego: Iso-Hollę i Virtanena, bijąc rezultatem 30:11.4 rekord igrzysk i oczywiście rekord Polski. Ten rekord przetrwał aż 22 lata, do roku 1954, w którym po raz pierwszy rozegrano memoriał poświęcony pamięci Janusza Kusocińskiego. Odparzone stopy po występie na 10 km uniemożliwiły mu start w biegu na 5 km, w którym miał szanse na kolejny medal i uzyskanie miana króla igrzysk. W 1933 roku uległ kontuzji. Stopniowo ograniczał starty i podjął pracę w charakterze zagranicznego korespondenta prasowego. Poprawiał czasami jakiś rekord Polski, zdobywał tytuł wicemistrza Europy. Czynił to jednak sporadycznie. Kontuzja ciągle przeszkadzała mu w należytym przygotowaniu się do kolejnego sezonu. Leczył się i próbował wracać na bieżnię. Przewlekłe kontuzje zadecydowały, że poddał się operacji w Wiedniu. Była to słuszna decyzja i w 1938 roku ponownie zaczął biegać i to co raz szybciej. Wszystko wskazywało na to, że kolejne igrzyska, które miały odbyć się w Tokio w 1940 roku, będą należały ponownie do niego. Niestety igrzyska nie zostały rozegrane. Jeszcze przed wybuchem II wojny światowej „Kusy” poprawił rekord Polski na 5000 m – 14:24.2.

Jako kapral z cenzusem ochotniczo zgłosił się w kampanii wrześniowej do wojska i został wcielony do kompanii karabinów maszynowych II batalionu 360. Pułku Piechoty. Podczas walk obsługiwał ckm, dwukrotnie ranny, m.in. 25 września w obronie Fortu Czerniaków przy ul. Powsińskiej Odznaczył się dużym poświęceniem i męstwem, otrzymał Krzyż Walecznych przyznany mu przez dowódcę obrony stolicy gen. Juliusz Rómmla. Podjął pracę jako kelner w barze „Pod kogutem” przy ul. Jasnej, zwanej Gospodą Sportowców. Zaangażował się wówczas w działalność niepodległościową. Gościom lokalu, w którym pracował, dostarczał tajną podziemną prasę. Wśród sportowców zamierzał zorganizować komórkę Związku Walki Zbrojnej. Był członkiem podziemnej Organizacji Wojskowej „Wilki” (działał pod pseudonimem „Prawdzic”). 26 marca 1940 roku został aresztowany przez Gestapo, zatrzymali go w bramie domu przy Noakowskiego, znaleziono przy nim paczkę podziemnej prasy. Tego dnia w jego mieszkaniu miało się odbyć tajne zebranie ZWZ, późniejszej AK. Został przewieziony do więzienia na ul. Rakowieckiej. Stamtąd przetransportowano go na Szucha. Torturowano go do czerwca 1940 roku, ale nie wydał nikogo. Lesław Bartelski domniemywał: Niewątpliwie Niemcy doskonale wiedzieli, kim jest. Sądzę, że zamordowali go dlatego, że odmówił zostania trenerem lekkoatletów niemieckich. Oni liczyli, że złamią mistrza olimpijskiego. Siedział przecież w celi-izolatce na Mokotowie, nie na Pawiaku, i kiedy go rozstrzeliwano, to przywieziono go osobno samochodem i został dołączony do transportu, który odszedł na Palmiry. 21 czerwca 1940 roku Janusza Kusocińskiego przetransportowano na Pawiak i stamtąd wraz z innymi więźniami, w większości ważnymi postaciami życia Warszawy, wywieziono do Puszczy Kampinoskiej i rozstrzelano.

Janusz Kusociński w reprezentacyjnej koszulce


Janusz Kusociński finiszuje na stadionie olimpijskim w Los Angeles
http://46bah7dkfu-flywheel.netdna-ssl.com/wp-content/uploads/2012/06/Janusz-Kusocinski-finiszuje-na-stadionie-olimpijskim-w-Los-Angeles-fot-historiatleticmo.blogsp.jpg


Tablica ku czci Janusza Kusocińskiego przy Forcie IX „Czerniaków”, ul. Powsińska 13
(w tym miejscu został ranny we wrześniu 1939 roku)

Pomnik Janusza Kusocińskiego, najbardziej znanego mieszkańca Ołtarzewa, stoi przed pływalnią w Ożarowie, a pamiątkowa tablica znajduje się przy ul. Kościuszki, gdzie mieszkał i trenował w Ołtarzewskim Parku. http://www.sppw1944.org/pamiec/obroza_5.pdf

1. https://dorzeczy.pl/37759/Janusz-Kusocinski-zloty-medalista-olimpijski-zamordowany-przez-Niemcow-w-Palmirach.html
2. http://www.kusocinski.mosrir.szczecin.pl/historia/wspomnianie-o-januszu-kusocinskim/
3. http://www.rp.pl/Historia/307319995-Janusz-Kusocinski-Mial-przywiezc-zloty-medal-z-igrzysk-1940-r.html
4. https://pl.wikipedia.org/wiki/Janusz_Kusoci%C5%84ski