Ich brat Aleksander był pilotem 300. Dywizjonu Bombowego. Został zestrzelony nad Niemcami 25 kwietnia 1944 roku. Ojciec, Szymon, był prawosławnym kapelanem w Wojsku Polskim, zginął w 1940 roku w Katyniu.
Wojnę przeżyły żona Szymona oraz jej synowa. Wspólnie doprowadziły do ekshumacji i złożenia ciał Wiaczesława i Oresta w grobie na cmentarzu prawosławnym na Woli.
Obelisk na rogu Jagiellońskiej i Alei Solidarności – niedaleko soboru Świętej Równej Apostołom Marii Magdaleny, naprzeciwko Liceum im. Władysława IV – upamiętniający rodzinę Fedorońko
Bracia Fedorońko
http://arekpanzertiger.blogspot.com/2014/09/moje-korzenie-czyli-cos-o-mnie.html
Bracia Fedorońko: od lewej Aleksander, Orest i Wiaczesław
http://lotniczyspacerpowarszawie.pl/places/symboliczna-mogila-rodziny-fedoronko-cmentarz-prawoslawny-woli-warszawie/#jp-carousel-14586
Orest Fedorońko
https://whu.org.pl/2016/08/03/aleja-solidarnosci-obelisk-rodziny-fedoronko/orest-fedoronko/
Wiaczesław Fedorońko
http://arekpanzertiger.blogspot.com/2014/09/moje-korzenie-czyli-cos-o-mnie.html
Aleksander Fedorońko
Szymon Fedorońko
https://warszawyhistoriaukryta.files.wordpress.com/2016/08/szymon-fedoroc584ko-spoczywa-na-cmentarzu-w-katyniu.jpg
Fragment Muru Pamięci w Muzeum Powstania Warszawskiego: kolumna 170, miejsca 20 i 21
Grób Aleksandra Fedorońki w Mannheim (Niemcy)
http://www.polishairforce.pl/_cmmichelstadt.html
Na cmentarzu komunalnym w Michelstadt (na północny wschód od Mannheim) spoczywa siedmiu polskich lotników (por. Aleksander Fedorońko, ppor. Władysław Jasiński, plut. Edmund Pogodziński, kpr. Zenon Różycki, sierż. Kazimierz Wodo, kpr. Janusz Dudziak i kpr. Jan Jagiełło). Należeli do załogi „Lancastera I” BH-G (LL855) z 300. Dywizjonu Bombowego „Ziemi Mazowieckiej”, który podczas nalotu na Karlsruhe został zestrzelony przez nocny myśliwiec. Samolot eksplodował w powietrzu, a jego szczątki spadły koło miasteczka Erbach, ok. 2 km od Michelstadt. Lotników pochowano we wspólnym grobie na miejscowym cmentarzu. W 1947 roku stacjonująca w Michelstadt polska 4230. Kompania Wartownicza „Wołyńska” postawiła własnym sumptem na grobie poległych pomnik z czerwonego piaskowca.
Grób rodziny Fedorońko – cmentarz prawosławny na Woli
http://niebieskaeskadra.pl/?control=8&id=3798
Rodzina Fedorońko
Ukraińcy Wiaczesław i Orest Fedorońko byli żołnierzami Armii Krajowej, obaj zginęli w Powstaniu Warszawskim.Ich brat Aleksander był pilotem 300. Dywizjonu Bombowego. Został zestrzelony nad Niemcami 25 kwietnia 1944 roku. Ojciec, Szymon, był prawosławnym kapelanem w Wojsku Polskim, zginął w 1940 roku w Katyniu.
Wojnę przeżyły żona Szymona oraz jej synowa. Wspólnie doprowadziły do ekshumacji i złożenia ciał Wiaczesława i Oresta w grobie na cmentarzu prawosławnym na Woli.
Obelisk na rogu Jagiellońskiej i Alei Solidarności – niedaleko soboru Świętej Równej Apostołom Marii Magdaleny, naprzeciwko Liceum im. Władysława IV – upamiętniający rodzinę Fedorońko
Wiaczesław Fedorońko
Wiaczesław Fedorońko ps. „Sławek” (ur. 20 lutego 1920 w Warszawie, zm. 18 sierpnia 1944 tamże) – członek Związku Walki Zbrojnej, a następnie Armii Krajowej.
Ukończył Gimnazjum im. Władysława IV w Warszawie. Podczas okupacji niemieckiej należał do Związku Walki Zbrojnej, a następnie Armii Krajowej. Przyjął pseudonim „Sławek”.
Miał stopień kaprala podchorążego. Po wybuchu Powstania Warszawskiego został przydzielony do 153. plutonu 1. kompanii IV Zgrupowania „Gurt” AK. Pełnił funkcję zastępcy dowódcy plutonu.
Zginął 18 sierpnia podczas ataku na restaurację „Żywiec” przy zbiegu Alei Jerozolimskich 34/36 i ul. Marszałkowskiej 100. Do uwięzionego na podeście zerwanych schodów Niemcy kilkakrotnie strzelali i niedobitego zostawili na powolne konanie. Odszedł, zostawiając żonę z maleńką córeczką. Druga urodziła się 8 miesięcy po jego śmierci.
Ukończył Gimnazjum im. Władysława IV w Warszawie. Podczas okupacji niemieckiej należał do Związku Walki Zbrojnej, a następnie Armii Krajowej. Przyjął pseudonim „Sławek”.
Miał stopień kaprala podchorążego. Po wybuchu Powstania Warszawskiego został przydzielony do 153. plutonu 1. kompanii IV Zgrupowania „Gurt” AK. Pełnił funkcję zastępcy dowódcy plutonu.
Zginął 18 sierpnia podczas ataku na restaurację „Żywiec” przy zbiegu Alei Jerozolimskich 34/36 i ul. Marszałkowskiej 100. Do uwięzionego na podeście zerwanych schodów Niemcy kilkakrotnie strzelali i niedobitego zostawili na powolne konanie. Odszedł, zostawiając żonę z maleńką córeczką. Druga urodziła się 8 miesięcy po jego śmierci.
Orest Fedorońko
Orest Fedorońko ps. „Fort” (ur. 24 maja 1922 w Warszawie, zm. 1 sierpnia 1944 tamże), kapral podchorąży.
1 sierpnia 1944 roku został przydzielony do 1. plutonu oddziału ochronnego Kwatery Głównej sztabu Okręgu Warszawskiego AK. Zginął jeszcze tego samego dnia podczas walki z Niemcami na pl. Dąbrowskiego. Pochowano go na podwórku jednego z budynków przy ul. Jasnej. Po wojnie został ekshumowany.
1 sierpnia 1944 roku został przydzielony do 1. plutonu oddziału ochronnego Kwatery Głównej sztabu Okręgu Warszawskiego AK. Zginął jeszcze tego samego dnia podczas walki z Niemcami na pl. Dąbrowskiego. Pochowano go na podwórku jednego z budynków przy ul. Jasnej. Po wojnie został ekshumowany.
Szymon Fedorońko
Szymon Fedorońko (ur. 21 sierpnia 1893 w Czerteżu, zm. 1940 w Katyniu) – polski duchowny prawosławny, protoprezbiter, naczelny kapelan wyznania prawosławnego Wojska Polskiego.
Syn Michała i Anastazji. Urodził się w rodzinie duchownego prawosławnego. Ukończył prawosławne seminarium duchowne w Żytomierzu i tam uzyskał święcenia kapłańskie (1914).
Pracę w duszpasterstwie wojskowym rozpoczął w 1922 roku w stopniu kapelana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku. Został wówczas szefem duszpasterstwa prawosławnego w Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu, a następnie dziekanem prawosławnym w Okręgu Korpusu Nr II w Lublinie i w Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie. 1 stycznia 1934 roku mianowany starszym kapelanem, z jednoczesnym powierzeniem obowiązków referenta w Głównym Urzędzie Duszpasterstwa Prawosławnego w Biurze Wyznań Niekatolickich Ministerstwa Spraw Wojskowych. Wkrótce potem został szefem tego urzędu i naczelnym kapelanem prawosławnym Wojska Polskiego. 19 marca 1937 roku uzyskał awans na stopień dziekana i od tego czasu przysługiwał mu tytuł protoprezbitera.
Po wybuchu II wojny światowej w 1939, kampanii wrześniowej i agresji ZSRR na Polskę został wzięty do niewoli przez Sowietów. Przebywał w więzieniu w Moskwie, po czym 11 kwietnia 1940 roku trafił do obozu jenieckiego w Kozielsku.
Mógł uniknąć śmierci, gdyż Sowieci z obozu jenieckiego wywieźli go do Moskwy i tam proponowali współpracę. Odmówił. Wrócił do Kozielska i podzielił los wszystkich jeńców.
Zamordowany w 1940 roku w Katyniu. W roku 1943 jego ciało zostało zidentyfikowane pod numerem 2713 w toku ekshumacji prowadzonych przez Niemców (opisane jako Szymon Fezazonko; przy zwłokach odnaleziono dokument poświadczający tożsamość wydany w obozie), został pochowany na terenie obecnego Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu.
Odznaczenia:
8 października 2009 roku, w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, w tzw. Alei Katyńskiej na Cmentarzu Centralnym w Sanoku został zasadzony Dąb Pamięci poświęcony Szymonowi Fedorońce (zasadzenia dokonali jego krewna Anna Słuszkiewicz i ks. Jan Antonowicz). Dąb Pamięci honorujący Szymona Fedorońkę został zasadzony także w Płocku.
Szymon Fedorońko oraz jego synowie zostali wspomniani w treści przemówienia pt. Wolność i Prawda, przygotowanego przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego i zaplanowanego na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej 10 kwietnia 2010 roku w Katyniu, które wygłoszenie uniemożliwiła katastrofa polskiego Tu-154 w Smoleńsku.
Syn Michała i Anastazji. Urodził się w rodzinie duchownego prawosławnego. Ukończył prawosławne seminarium duchowne w Żytomierzu i tam uzyskał święcenia kapłańskie (1914).
Pracę w duszpasterstwie wojskowym rozpoczął w 1922 roku w stopniu kapelana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku. Został wówczas szefem duszpasterstwa prawosławnego w Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu, a następnie dziekanem prawosławnym w Okręgu Korpusu Nr II w Lublinie i w Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie. 1 stycznia 1934 roku mianowany starszym kapelanem, z jednoczesnym powierzeniem obowiązków referenta w Głównym Urzędzie Duszpasterstwa Prawosławnego w Biurze Wyznań Niekatolickich Ministerstwa Spraw Wojskowych. Wkrótce potem został szefem tego urzędu i naczelnym kapelanem prawosławnym Wojska Polskiego. 19 marca 1937 roku uzyskał awans na stopień dziekana i od tego czasu przysługiwał mu tytuł protoprezbitera.
Po wybuchu II wojny światowej w 1939, kampanii wrześniowej i agresji ZSRR na Polskę został wzięty do niewoli przez Sowietów. Przebywał w więzieniu w Moskwie, po czym 11 kwietnia 1940 roku trafił do obozu jenieckiego w Kozielsku.
Mógł uniknąć śmierci, gdyż Sowieci z obozu jenieckiego wywieźli go do Moskwy i tam proponowali współpracę. Odmówił. Wrócił do Kozielska i podzielił los wszystkich jeńców.
Zamordowany w 1940 roku w Katyniu. W roku 1943 jego ciało zostało zidentyfikowane pod numerem 2713 w toku ekshumacji prowadzonych przez Niemców (opisane jako Szymon Fezazonko; przy zwłokach odnaleziono dokument poświadczający tożsamość wydany w obozie), został pochowany na terenie obecnego Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu.
Odznaczenia:
- Srebrny Krzyżem Zasługi
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Medal za Długoletnią Służbę
8 października 2009 roku, w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, w tzw. Alei Katyńskiej na Cmentarzu Centralnym w Sanoku został zasadzony Dąb Pamięci poświęcony Szymonowi Fedorońce (zasadzenia dokonali jego krewna Anna Słuszkiewicz i ks. Jan Antonowicz). Dąb Pamięci honorujący Szymona Fedorońkę został zasadzony także w Płocku.
Szymon Fedorońko oraz jego synowie zostali wspomniani w treści przemówienia pt. Wolność i Prawda, przygotowanego przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego i zaplanowanego na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej 10 kwietnia 2010 roku w Katyniu, które wygłoszenie uniemożliwiła katastrofa polskiego Tu-154 w Smoleńsku.
Aleksander Fedorońko
Aleksander Fedorońko (ur. 21 stycznia 1918 roku w Żytomierzu, zm. 25 kwietnia 1944).
Był absolwentem Szkoły Podchorążych Lotnictwa (Grupa Techniczna w Warszawie). W okresie kampanii wrześniowej w stopniu podporucznika służył w Brześciu nad Bugiem. Nie wykonał w tym czasie żadnego lotu bojowego. Z końcem września ewakuował się do Rumunii, następnie do Francji, a po jej upadku do Anglii. Tam w stopniu porucznika został przydzielony do 300. Dywizjonu Bombowego „Ziemi Mazowieckiej”. Brał udział w wielu lotach bojowych. Zginął 25 kwietnia 1944 roku w Rejonie Mannheim w Niemczech. Podczas powrotu z kolejnego lotu bojowego jego samolot został zestrzelony. Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Walecznych. Dziś w miejscu, w którym zginęła cała załoga bombowca, znajduje się grób poległych.
Był absolwentem Szkoły Podchorążych Lotnictwa (Grupa Techniczna w Warszawie). W okresie kampanii wrześniowej w stopniu podporucznika służył w Brześciu nad Bugiem. Nie wykonał w tym czasie żadnego lotu bojowego. Z końcem września ewakuował się do Rumunii, następnie do Francji, a po jej upadku do Anglii. Tam w stopniu porucznika został przydzielony do 300. Dywizjonu Bombowego „Ziemi Mazowieckiej”. Brał udział w wielu lotach bojowych. Zginął 25 kwietnia 1944 roku w Rejonie Mannheim w Niemczech. Podczas powrotu z kolejnego lotu bojowego jego samolot został zestrzelony. Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Walecznych. Dziś w miejscu, w którym zginęła cała załoga bombowca, znajduje się grób poległych.
Obelisk
Obelisk został odsłonięty 10 listopada 2008 roku przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego. W uroczystości udział wzięły córki Wiaczesława, Aleksandra i Oresta oraz metropolita Sawa, arcybiskup Miron i biskup Jerzy. Obelisk został wystawionym dzięki staraniom wychowanków Gimnazjum im. Władysława IV oraz Towarzystwa Przyjaciół Pragi.
Prezydent powiedział: Kiedy słyszałem historię tej rodziny, przypomniała mi się historia wielu innych polskich rodzin, polskich, co nie oznacza zawsze katolickich, mających inne niż polskie korzenie. Takim przykładem jest właśnie ta rodzina i takie rodziny stanowią podstawę siły i potęgi Rzeczypospolitej. To przykład wielobarwności naszej kultury i charakteru naszego narodu, naszego narodu, który jest narodem w sensie historycznym i politycznym, a nie w sensie plemiennym. Niezmiernie się cieszę, że tuż obok katedry stoi pomnik upamiętniający taką właśnie polską prawosławną rodzinę, rodzinę, która była wzorem ofiarności i patriotyzmu, wzorem poświęcenia.
http://warszawyhistoriaukryta.blogspot.com/2014/07/aleja-solidarnosci-obelisk-rodziny.html
http://www.przegladprawoslawny.pl/articles.php?id_n=1903&id=8
Wiersz autorstwa Wiery Fedorońko,
matki Aleksandra, Wiaczesława i Oresta
Cieniom moich ukochanych synów
To nieprawda, najdrożsi,
że przy mnie Was nie ma.
To nieprawda, że odeszliście,
choć zakryła Was ziemia.
Wy jesteście wciąż ze mną,
dotknijcie mych dłoni
i żaden już obraz
Waszego nie przysłoni.
Choć na życie moje
padły smutku cienie,
ja wciąż czuję na sobie
Wasze tkliwe spojrzenie.
Zawsze, czy to we dnie
czy też nocą ciemną,
Wasze oczy wciąż patrzą
i wciąż błądzą za mną.
Bo wy żyjecie we mnie,
w mym sercu, w mej duszy,
Waszych głosów dźwięku
nic już nie zagłuszy.
I jak te suche kwiatki
niby martwe a żyją,
tak i Wy żyjecie,
choć serca nie biją.
I wierzę głęboko,
że jesteście ze mną,
czujecie, kierujecie,
Waszą matką biedną.
Prezydent powiedział: Kiedy słyszałem historię tej rodziny, przypomniała mi się historia wielu innych polskich rodzin, polskich, co nie oznacza zawsze katolickich, mających inne niż polskie korzenie. Takim przykładem jest właśnie ta rodzina i takie rodziny stanowią podstawę siły i potęgi Rzeczypospolitej. To przykład wielobarwności naszej kultury i charakteru naszego narodu, naszego narodu, który jest narodem w sensie historycznym i politycznym, a nie w sensie plemiennym. Niezmiernie się cieszę, że tuż obok katedry stoi pomnik upamiętniający taką właśnie polską prawosławną rodzinę, rodzinę, która była wzorem ofiarności i patriotyzmu, wzorem poświęcenia.
http://warszawyhistoriaukryta.blogspot.com/2014/07/aleja-solidarnosci-obelisk-rodziny.html
http://www.przegladprawoslawny.pl/articles.php?id_n=1903&id=8
matki Aleksandra, Wiaczesława i Oresta
Cieniom moich ukochanych synów
To nieprawda, najdrożsi,
że przy mnie Was nie ma.
To nieprawda, że odeszliście,
choć zakryła Was ziemia.
Wy jesteście wciąż ze mną,
dotknijcie mych dłoni
i żaden już obraz
Waszego nie przysłoni.
Choć na życie moje
padły smutku cienie,
ja wciąż czuję na sobie
Wasze tkliwe spojrzenie.
Zawsze, czy to we dnie
czy też nocą ciemną,
Wasze oczy wciąż patrzą
i wciąż błądzą za mną.
Bo wy żyjecie we mnie,
w mym sercu, w mej duszy,
Waszych głosów dźwięku
nic już nie zagłuszy.
I jak te suche kwiatki
niby martwe a żyją,
tak i Wy żyjecie,
choć serca nie biją.
I wierzę głęboko,
że jesteście ze mną,
czujecie, kierujecie,
Waszą matką biedną.
Zdjęcia
Bracia Fedorońko
http://arekpanzertiger.blogspot.com/2014/09/moje-korzenie-czyli-cos-o-mnie.html
Bracia Fedorońko: od lewej Aleksander, Orest i Wiaczesław
http://lotniczyspacerpowarszawie.pl/places/symboliczna-mogila-rodziny-fedoronko-cmentarz-prawoslawny-woli-warszawie/#jp-carousel-14586
Orest Fedorońko
https://whu.org.pl/2016/08/03/aleja-solidarnosci-obelisk-rodziny-fedoronko/orest-fedoronko/
Wiaczesław Fedorońko
http://arekpanzertiger.blogspot.com/2014/09/moje-korzenie-czyli-cos-o-mnie.html
Aleksander Fedorońko
Szymon Fedorońko
https://warszawyhistoriaukryta.files.wordpress.com/2016/08/szymon-fedoroc584ko-spoczywa-na-cmentarzu-w-katyniu.jpg
Fragment Muru Pamięci w Muzeum Powstania Warszawskiego: kolumna 170, miejsca 20 i 21
Grób Aleksandra Fedorońki w Mannheim (Niemcy)
http://www.polishairforce.pl/_cmmichelstadt.html
Na cmentarzu komunalnym w Michelstadt (na północny wschód od Mannheim) spoczywa siedmiu polskich lotników (por. Aleksander Fedorońko, ppor. Władysław Jasiński, plut. Edmund Pogodziński, kpr. Zenon Różycki, sierż. Kazimierz Wodo, kpr. Janusz Dudziak i kpr. Jan Jagiełło). Należeli do załogi „Lancastera I” BH-G (LL855) z 300. Dywizjonu Bombowego „Ziemi Mazowieckiej”, który podczas nalotu na Karlsruhe został zestrzelony przez nocny myśliwiec. Samolot eksplodował w powietrzu, a jego szczątki spadły koło miasteczka Erbach, ok. 2 km od Michelstadt. Lotników pochowano we wspólnym grobie na miejscowym cmentarzu. W 1947 roku stacjonująca w Michelstadt polska 4230. Kompania Wartownicza „Wołyńska” postawiła własnym sumptem na grobie poległych pomnik z czerwonego piaskowca.
Grób rodziny Fedorońko – cmentarz prawosławny na Woli
http://niebieskaeskadra.pl/?control=8&id=3798
Piśmiennictwo
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Wiaczes%C5%82aw_Fedoro%C5%84ko
- http://www.1944.pl/powstancze-biogramy/wiaczeslaw-fedoronko,9841.html
- http://www.archiwum.wyborcza.pl/Archiwum/1,0,865386,19990819WA-DLO,Wiaczeslaw_Fedoronko_Slawek,.html
- http://warszawyhistoriaukryta.blogspot.com/2014/07/aleja-solidarnosci-obelisk-rodziny.html
- http://www.ngp.pl/str/tekst3047.html
- http://www.magazynparafialny.org/mp/dzial/wieczernik/wieczernik11.html
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Szymon_Fedoro%C5%84ko
- http://www.1944.pl/powstancze-biogramy/orest-fedoronko,9840.html
- http://arekpanzertiger.blogspot.com/2014/09/moje-korzenie-czyli-cos-o-mnie.html
- http://lotniczyspacerpowarszawie.pl/places/symboliczna-mogila-rodziny-fedoronko-cmentarz-prawoslawny-woli-warszawie/
- https://przegladpraski.pl/pomnik-bohaterow-pomazany-interweniuje-radny/
- http://www.bydgoszcz.cerkiew.pl/czytelnia/nieznanapowstanczahistoria https://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwiBvcPShvTSAhXTKywKHeOqBdIQFgglMAI&url=http%3A%2F%2Flotniczyspacerpowarszawie.pl%2Fplaces%2Fsymboliczna-mogila-rodziny-fedoronko-cmentarz-prawoslawny-woli-warszawie%2F&usg=AFQjCNE56o9uLtj7S05Bu0Dxia0MJDAxEg&sig2=DNksRQn5eJI67mR3qPfr7Q