Profesor Leon Koźmiński

Kozminski

Leon Koźmiński urodził się 1 października 1904 r. w Daszkowcach, pow. lityński na Ukrainie, w rodzinie ziemiańskiej, zm. 16 czerwca 1993) – profesor zwyczajny, polski ekonomista, porucznik Armii Krajowej ps. „Leon”, brał udział w Powstaniu Warszawskim. Po wojnie przez kilkadziesiąt lat profesor SGH, zajmujący się organizacją handlu.
Postanowieniem Rady Powierniczej Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania otrzymała w 1997 roku imię prof. Leona Koźmińskiego. Od 6 sierpnia 2008 r. uczelnia, decyzją Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, nosi nazwę Akademia Leona Koźmińskiego. 

Okres przed wojną

Lata dzieciństwa spędza w majątku Wyszczykusy k/Żytomierza, a następnie, od 1914 do 1920 roku, w szkole średniej z internatem College Champite w Lozannie w Szwajcarii. Po powrocie do Polski w 1920 roku uczęszcza do Państwowego Gimnazjum Humanistycznego w Tczewie, gdzie uzyskuje świadectwo dojrzałości, wydane przez Kuratorium Pomorskiego Okręgu Szkolnego.
Studiował w Szkole Głównej Handlowej, w której uzyskał magisterium. Stopień doktora obronił na Sorbonie, w Paryżu, w wieku 26 lat. Był to rok 1929.
Od 1930 do 1931 roku odbywa służbę wojskową w Batalionie Podchorążych Rezerwy Piechoty nr 7 w Śremie.
W 1930 roku ukończył kurs podchorążych rezerwy w Śremie koło Poznania.(w wieku 26 lat, po uzyskaniu stopnia doktora w Sorbonie). Został przydzielony do 21 warszawskiego pułku piechoty, a po drugich ćwiczeniach rezerwy — mianowany podporucznikiem.
W 1929 roku podejmuje pracę wykładowcy w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie, pracując równolegle w zarządzie spółki akcyjnej Dom Książki Polskiej (hurtowni dla księgarzy i wydawców oraz domu wydawniczego), gdzie po dwóch latach zostaje powołany do Rady Nadzorczej. Od października 1936 roku do wybuchu drugiej wojny światowej jest prezesem Rady Nadzorczej i ekspertem w dziedzinie organizacji i techniki handlu w tejże firmie.
Za całokształt dorobku naukowego uzyskuje habilitację jako docent organizacji i techniki handlu w Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie (pismo Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego nr BP-16422/38 z dnia 10 sierpnia 1938 roku).
Po habilitacji, został przeniesiony do służby intendentury, a po ćwiczeniach intendentury w Krakowie — przydzielony na kurs oficerów intendentury dywizji w Przemyślu. W czasie tego przeszkolenia ogłoszono, że oficerowie mają natychmiast udać się do swych przydziałów mobilizacyjnych; tam wręczono nam karty powołania.
Dostał przydział do dowódcy 44 warszawskiej rezerwowej dywizji piechoty, która miała się mobilizować w 10 pułku piechoty w Łowiczu pod Warszawą. Pod koniec lipca wyjechał pociągiem do Łowicza. Przyjmował zmobilizowanych oficerów.

Okres wojny

10 pułk piechoty do którego został wcielony ppor. Koźmiński wycofał się teren Zamojszczyzny, z braku amunicji często walczono na bagnety. 17 września 1939 roku nastąpił atak sowiecki, pułk Koźmińskiego był zmuszony do walki na dwa fronty. Por. Koźmińskiemu powierzono prowadzenie kolumny rozbitków do Włodzimierza Wołyńskiego, gdzie miały być formowane jednostki. Grupa, którą prowadził szła przezornie polami i lasami i doszła bez strat w rejon Dubienki. Druga podobna kolumna, która szła drogami, została zdziesiątkowana przez czołgi niemieckie.
Gdy sytuacja stała się beznadziejna dowódca zdecydował się na kapitulację zostawiając żołnierzom swobodę decyzji poddania się Niemcom lub Rosjanom, a sam, zgodnie z poczuciem honoru żołnierskiego, popełnił samobójstwo.
Porucznik Koźmiński nie kryjąc swego stopnia oficerskiego wolał poddać się Rosjanom. Oficerowie i podchorążowie zostali załadowani do pociągu idącego na Wschód, jak później się okazało do Kozielska, skąd już w 1940 roku zostali wywiezieni do Katynia i tam uśmierceni strzałami w tył głowy. Porucznik Leon Koźmiński szczęśliwie uniknął tego losu. W pociągu spotkał swego studenta, Kamińskiego, który namówił go do ucieczki skokiem z pociągu. Ucieczka udała się, ale Kamiński złamał nogę. Na szczęście zaradny por. Koźmiński znalazł chłopa, który zgodził się sprzedać furmankę i konia i obaj uciekinierzy, udając gospodarzy wiejskich, dotarli do Warszawy.
Profesor Leon Koźmiński należał do tych patriotów polskich, którzy nie mieli żadnej wątpliwości o konieczności podziemnej walki z Niemcami, zaangażował się w niej na wielu frontach. Rozpoczął współpracę z wojskowym wywiadem polskim W domu w którym mieszkał Leon Koźmiński była „centrala szyfrów" i punkt kontaktowy wywiadu podziemnego Państwa Polskiego. W jego mieszkaniu byli przechowywani działacze poszukiwani niemieckimi listami gończymi.
Drugim terenem działalności podziemnej prof. Koźmińskiego była praca w tajnym Związku Zachodnim przy Delegaturze rządu londyńskiego na kraj. Zakładano, że po zwycięskiej wojnie (ta wiara nigdy nie opuściła społeczeństwa polskiego) Polska wróci na stare słowiańskie ziemie zachodnie, zdobyte i skolonizowane przez Niemców już w średniowieczu, a zachodnią granicą Polski będzie Odra. Przygotowywano w podziemiu plany zagospodarowania i rozwoju tej powojennej części Polski.
Prof. Leon Koźmiński zaangażował się też w dalszą podziemną działalność w batalionie Armii Krajowej „Baszta”. Prowadził wykłady w zorganizowanej Szkole Podchorążych.. W ramach działalności zawodowej w 1940 roku pracował w Szkole Zgromadzenia Kupców Warszawy, a następnie od 1941 do 1944 roku w Miejskiej Szkole Handlowej E. Lipińskiego (tajna SGH) - prowadził zajęcia z „nauki o handlu” jako " organizację przedsiębiorstw". Wykładał również na Tajnym Uniwersytecie Ziem Zachodnich w Instytucie Morskim w Warszawie.
Po wybuchu Powstania Warszawskiego ppor. Leon Koźmiński jako żołnierz „Baszty" znalazł się w ogniu walki na Mokotowie, gdzie został przydzielony do oddziałów zaopatrzeniowych przy wojskowej komendzie AK Mokotowa. Tam, zgodnie ze swoją specjalnością (intendentura) organizował i prowadził zaopatrzenie oddziałów AK działających na Mokotowie, nie zapominając również o potrzebującej pomocy ludności cywilnej. Tu, po kilku dniach działania, zyskał uznanie przełożonych i kolegów za głębokie zaangażowanie i efekty wykonywanych obowiązków.
Na początku września 1944 roku Leon Koźmiński spotkał się na Mokotowie z pułkownikiem Radosławem, z którym kontaktował się już w okresie konspiracji, a który po upadku Starego Miasta kanałami przeszedł początkowo do Śródmieścia, a później na Mokotów. Teraz, już pod dowództwem pułkownika Radosława, zajmował się kierownictwem niezwykle skomplikowanej służby zaopatrzeniowej i administracyjno-komunikacyjnej. Było to zaplecze bezpośrednich walk o wielkiej skali ważności. Zmieniający się teren frontu powodował częste przesuwanie jednostek zaopatrzeniowo-administracyjnych. Silne bombardowania wielokrotnie powodowały liczne straty w tej służbie.
Ostatecznie Mokotów padł, część powstańców przeszła kanałami do Śródmieścia, ale Niemcy zasypali fragmenty kanałów, tak, że niektórzy musieli wyjść jeszcze na terenie niemieckim. Niemcy wielokrotnie rozstrzeliwali poddających się powstańców. Tak było do 30 sierpnia tj. do komunikatu Aliantów stwierdzającego, że AK jest częścią alianckiej Armii Polskiej i nie zachowanie postanowień układu genewskiego może odbić się represjami w stosunku do jeńców niemieckich na froncie zachodnim.
Po upadku Mokotowa trafił do obozu przejściowego w Pruszkowie, gdzie Niemcy z miejsca rozpoczęli oddzielnie grupować oficerów i żołnierzy. Prof. Leon Koźmiński miał już smutne doświadczenie z kontaktu w 1939 roku z Armią Czerwoną, ówczesnym przyjacielem Armii Niemieckiej i nie wierzył, że Niemcy potraktują oficerów AK zgodnie z konwencją genewską. Zdecydował się więc zataić swój stopień i pójść do niewoli razem z żołnierzami. Po forsownym marszu pod silnym konwojem do obozu w Pruszkowie został załadowany do pociągu towarowego, który ruszył na Zachód. Leon Koźmiński trafił do obozu pracy w Norymberdze i dalej, w listopadzie 1944 roku, do bardzo ciężkiej pracy fizycznej na linii fortyfikacji frontu zachodniego w miejscowości Prüm. Jednak, wedle własnoręcznie napisanego życiorysu, jako nie nadający się do pracy fizycznej szybko zostaje odesłany do Norymbergi, a w styczniu 1945, po ponownych badaniach do Generalnej Guberni. Po kilku dniach przeszedł front wojsk radzieckich i leczył się we wsi Masłomiąca pod Miechowem, gdzie od października 1944 roku przebywała Jego żona z synem.

Okres po wojnie

W roku akademickim 1945-1946 Prof. Leon Koźmiński doprowadził razem z zaprzyjaźnionymi kolegami, wybitnymi profesorami: Andrzejem Grodkiem, Stanisławem Skrzywanem, Janem Drewnowskim, Aleksym Wakarem i Edmundem Dąbrowskim do odbudowy Szkoły Głównej Handlowej.
Wspólnie z prof. Andrzejem Grodkiem ratował zbiory Biblioteki i Archiwum oraz wykładał organizację i technikę handlu.
Już po wojnie spotkał się z Kamińskim, swoim kolegą z ucieczki z radzieckiego pociągu, który działał w podziemnej organizacji WIN; po zaaresztowaniu przez UB został skazany na karę śmierci, ułaskawiony wyszedł parę lat później z więzienia i wkrótce umarł. W 1947 roku za dorobek naukowy mianowany został profesorem nadzwyczajnym SGH. Od 1947 do 1949 roku był wykładowcą w Oddziale Łódzkim Szkoły Głównej Handlowej. Pracował nieprzerwanie i nadzwyczaj aktywnie jako wykładowca, organizator, profesor przemianowanej w 1949 roku Szkoły Głównej Handlowej na Szkołę Główną Planowania i Statystyki. W latach 1950-1960 pełnił funkcje dyrektora naukowego i kierownika Zakładu Organizacji i Techniki Handlu w Instytucie Handlu Wewnętrznego Ministerstwa Handlu Wewnętrznego.
W 1952 został wydalony z SGH za to, że nauczał, przez 3 lata zabronionego w PRL przedmiotu marketing, oraz za tolerowanie nie socjalistycznych prac doktorskich. Wraz z profesorem wydalonych zostało 7 jego doktorantów z tym, że każdemu podano za co jest wydalany.
W latach 1956-1960 pełnił funkcję dziekana Wydziału Handlu Wewnętrznego SGPiS. 19 listopada 1960 roku został Uchwałą Rady Państwa mianowany profesorem zwyczajnym. Studenci kształceni na Wydziale Handlu Wewnętrznego SGH-SGPiS wynosili współczesną wiedzę o gospodarce rynkowej wielu krajów, o elementach zarządzania przedsiębiorstwem handlowym, o programowaniu działalności handlowej. Powstały z inspiracji profesora Leona Koźmińskiego w Katedrze OTH Zakład Teorii Organizacji Zarządzania wykształcił wielu uznanych (w kraju i za granicą) specjalistów w tej dziedzinie. Profesor Leon Koźmiński koncentrował się, do końca swego życia na pracy naukowej i wierny swej konsekwentnej postawie byłego żołnierza Armii Krajowej nie został członkiem PZPR. Mimo braku tego istotnego wymogu, dzięki swoim wyjątkowym walorom intelektualnym i moralnym utrzymał wysoką pozycję szanowanego profesora, a nawet dwukrotnie dziekana wydziału.
W swoim dorobku naukowym był promotorem 20 prac doktorskich, około 500 prac magisterskich oraz recenzentem wielu wniosków o awanse pracowników nauki, przewodów doktorskich i habilitacyjnych. Oprócz nauki i dydaktyki pasją profesora L. Koźmińskiego była turystyka górska - latem i zimą. Wspaniały epos przeżyć wojennych Prof. Leona Koźmińskiego świadczy o jego odwadze, dzielności i o tym, że zakochany w pracy naukowej w dziedzinie organizacji i techniki handlu, gdzie miarą sukcesu jest zysk, konsekwentnie realizował zasady humanistycznej hierarchii wartości, w której walka o ideały wyższego stopnia, choćby z narażeniem życia, jest oczywistym potwierdzeniem istoty człowieczeństwa. Ta postawa prof. dr. Leona Koźmińskiego, wielkiego Uczonego i Obrońcy Ojczyzny, stanowi piękne przesłanie dla studentów szkoły, której jest patronem.

Andrzej Koźmiński

Andrzej Krzysztof Koźmiński (ur. 1 kwietnia 1941 w Warszawie) – polski ekonomista, profesor nauk ekonomicznych, specjalizujący się w zakresie zarządzania, długoletni rektor Akademii Leona Koźmińskiego, noszącej imię jego ojca Leona Koźmińskiego.
Ukończył w 1963 studia ekonomiczne w Szkole Głównej Planowania i Statystyki, a w 1964 studia socjologiczne na Uniwersytecie Warszawskim. Na SGPiS uzyskiwał kolejne stopnie naukowe – doktora (1965) i doktora habilitowanego (1968). W 1976 uzyskał tytuł profesorski i został zatrudniony na Uniwersytecie Warszawskim na stanowisku profesora nadzwyczajnego, w 1983 został profesorem zwyczajnym.
Od 1963 do 1976 pracował w SGPiS, początkowo jako asystent w Katedrze Ekonomii Politycznej, następnie od 1969 jako docent w Katedrze Teorii Organizacji. Od 1973 był wykładowcą na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, początkowo jako docent, a od 1976 jako profesor i kierownik Zakładu Analiz Systemowych Instytutu Zarządzania.
W latach 1981–1987 był dziekanem Wydziału Zarządzania UW. W latach 1986–1989 pełnił funkcję kierownika resortowego programu badawczego zatytułowanego "Instrumenty zarządzania w gospodarce narodowej". Od lat 90. związany z Akademią Leona Koźmińskiego (do 2008 działającą jako Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania). Objął w niej stanowisko profesora zwyczajnego i kierownika Katedry Zarządzania. Przez osiemnaście lat pełnił funkcję rektora tej uczelni (do 2011), następnie został Przewodniczącym Rady Powierniczej i Prezydentem ALK.
Został również jednym z dwóch członków korespondentów Polskiej Akademii Nauk z dziedziny zarządzania i członkiem Collegium Invisibile. Był stypendystą Fundacji Fulbrighta, wykładał m.in. na University of California (UCLA), Washington University i Sorbonie. W 2010 Prezydent RP Lech Kaczyński powołał go na członka Narodowej Rady Rozwoju.

Zdjęcia

Kozminski
Na ćwiczeniach podchorążówki (lata 30)

Kozminski
Z żoną Janina po ślubie (1935 r.)

Kozminski
WIELKIE PRZEDSIĘBIORSTWA HANDLU DETALICZNEGO WE FRANCJI,
Szkoła Główna Handlowa 1937
http://www.kwadryga.com/product_info.php/kozminski-leon-wielkie-przedsiebiorstwa-handlu-detalicznego-we-francji-p-1912

Kozminski
Dziekan prof. Leon Koźmiński i Prodziekan prof. Z. Kossuch (Zakopane 1964)

Kozminski
U syna (Pyry 1989 r.)
Od lewej stoją Claude Chapeau i Andrzej K. Koźmiński

Kozminski
Budynek Akademii Leona Koźmińskiego.
W Akademii znajduje się zorganizowana przez Archiwum SGH wystawa przybliżająca sylwetkę tego wybitnego naukowca.

Kozminski
Medal wyemitowany przez Mennicę Polską w 2004 r.
https://www.mennica.com.pl/_fileserver/item/1501924

Kozminski
Tablica pamiątkowa prof. Leona Koźmińskiego w budynku Akademii

Kozminski
Chór Kameralny "KameLeon" Akademii Leona Koźmińskiego podczas obchodów 70. rocznicy Powstania Warszawskiego na Mokotowie.
Chór Kameralny "KameLeon" Akademii Leona Koźmińskiego wraz z Chórem "Amo Libertatem" pod dyrekcją Katarzyny M. Bonieckiej wziął udział w głównych obchodach 70. rocznicy Powstania Warszawskiego na Mokotowie, które odbyły się 1 sierpnia 2014 w Parku Dreszera pod pomnikiem "Mokotów Walczący 1944" z udziałem wielu Kombatantów, władz państwowych i samorządowych, wojska, harcerzy, grup rekonstrukcyjnych i mieszkańców Warszawy oraz gości spoza Warszawy.
Połączone Chóry wykonały przy akompaniamencie Orkiestry Reprezentacyjnej Komendy Stołecznej Policji Marsz Mokotowa 
W dalszej części uroczystości zabrzmiały "Warszawskie dzieci" oraz wzruszająca "Mała dziewczynka z AK". Następnie około 2 tysięcy uczestników uroczystości przeszło w defiladzie ulicą Puławską, by zatrzymać się pod tablicą upamiętniającą twórców hymnu Mokotowa przy numerze 59. W tym miejscu dla wszystkich zebranych Chóry "KameLeon" ALK i "Amo Libertatem" wykonały raz jeszcze "Marsz Mokotowa". 
http://www.kozminski.edu.pl/pl/aktualnosci/aktualnosc/chor-kameralny-kameleon-akademii-leona-kozminskiego-wzial-udzial-w-glownych-obchodach-70-rocznicy-powstania-warszawskiego-na-mokotowie/


Piśmiennictwo

  1. Strużycki Marian Kamiński Marek B.: Leon Koźmiński Patron Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego, Warszawa 2004
  2. Bajer Magdalena: Rody Uczone, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2013
  3. Koźmiński Andrzej K.: Reaktywacja, Poltext, Warszawa 2011
  4. http://uczelnia.sgh.waw.pl/pl/muzeum/zbiory/Strony/Wspomnienia.aspx
  5. http://www.kozminski.edu.pl/pl/o-uczelni/kim-jestesmy/patron/
  6. https://pl.wikipedia.org/wiki/Andrzej_Ko%C5%BAmi%C5%84ski
  7. http://www.nasz.gdansk.pl/category/historia/