Oddział Miejski Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego

Cyryl_Metody
Tablica na budynku byłego Oddziału Miejskiego Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, ul. Cyryla i Metodego 4.
Tablica odsłonięta 7 marca 1997 roku,
ufundował ją Komitet Budowy Pomnika przy ulicy Namysłowskiej
http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/31054,warszawa-tablica-pamieci-wiezniow-mbp.html




English version



City Branch of the Ministry of Public Security


The building was erected between 1927 and 1928 by the adjacent Orthodox Cathedral of St Mary Magdalene as a boarding house for students of Orthodox Theology. On 1 August 1944 many civilian residents of Praga and a dozen or so students and employees of the boarding house found shelter there. In the evening on the square in front of the Orthodox church the Germans shot 17 people.

In September 1944 the building was taken over by a unit of the Ministry of Public Security and on 9 February 1945 by units of the Public Security Office, which was earlier scattered in different parts of Praga. The building consisted of 43 offices, three apartments, a day room, a canteen and a basement, which was turned into a jail. Political prisoners were held and tortured here. It was at this time that the residents of Praga came up with the saying: “Cyril is alright but his method ain’t”. In September 1950, the seat of the Warsaw branch secret police was moved to Mostowskich Palace. 

After 1956 the building housed a police station. Since 1970 the Orthodox Church has asked the city for the building numerous times. A decision to return this facility, used at that time by the District Police Headquarters, was made only towards the end of 2004. Presently the building houses the Orthodox Cultural Centre.


Historia budynku

W latach 1927–1928 budynek został wybudowany przez znajdującą się obok Cerkwią Św. Marii Magdaleny jako internat dla studentów teologii prawosławnej.
1 sierpnia 1944 roku, w pierwszym dniu Powstania Warszawskiego, schroniło się w budynku oraz podziemiach cerkwi wielu cywilnych mieszkańców Pragi oraz kilkunastu studentów Prawosławnego Seminarium Duchownego i pracowników internatu. Wieczorem z ujętych przez Niemców zostało rozstrzelanych na placu przez cerkwią 17 osób. Temu tragicznemu wydarzeniu poświęcona jest tablica pamiątkowa umieszczona od ulicy Cyryla i Metodego.
We wrześniu 1944 roku budynek zajął oddział Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego.
9 lutego 1945 roku decyzją Urzędu Kwaterunkowego budynek został zajęty przez jednostki Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, które wcześniej były rozproszone w różnych częściach Pragi (m.in. w budynku Dyrekcji Kolei Państwowych przy Wileńskiej 2/4 – Targowa 74; 1 sierpnia 1944 roku na kilka godzin został on opanowany przez powstańców, a po zajęciu Pragi przez Armię Radziecką stacjonował w nim 2. Batalion Strzelecki 2. Pułku Pogranicznego 64. Dywizji Wojsk Wewnętrznych NKWD. Pod ochroną NKWD znajdował się przywieziony do tego budynku z Lublina komunistyczny Rząd Tymczasowy oraz Krajowa Rada Narodowa pod Przewodnictwem Bolesława Bieruta – mosiężna tablica upamiętniająca obecność Bieruta w tym budynku została zdjęta dopiero kilka lat temu).
Budynek składał się z 43 pokoi biurowych, trzech lokali mieszkalnych, sali świetlicowej, stołówki i sutereny, którą przerobiono na areszt. Więziono w nim i torturowano więźniów politycznych. To właśnie wówczas mieszkańcy Pragi ukuli powiedzenie: „Cyryl jak Cyryl, ale te jego metody“.
We wrześniu 1950 roku siedzibę stołecznej bezpieki przeprowadzono do budynku Pałacu Mostowskich.
Po 1956 roku w budynku mieścił się Komisariat MO. Od 1970 roku cerkiew wielokrotnie zwracała się do władz o jego zwrot. Pozytywna decyzja o zwrocie użytkowanego wówczas przez Rejonową Komendę Policji gmachu zapadła dopiero pod koniec 2004 roku.
W 2005 roku zawarta została ugoda między policją a kościołem prawosławnym, mówiąca, że budynek komendy ma zostać przekazany sąsiadującej cerkwi św. Marii Magdaleny, a budowę nowej siedziby podjęto na Golędzinowie.
W 2008 przeprowadzono remont, a komenda przeniosła się do nowej siedziby przy ulicy Jagiellońskiej 51 21 stycznia 2010 roku. W budynku przy Cyryla i Metodego 4 urządzono natomiast Centrum Kultury Prawosławnej.
7 marca 1997 roku osłonięto pamiątkową tablicę.
13 maja 2015 roku, w rocznicę urodzin rtm. Witolda Pileckiego, na budynku odsłonięta została niewielka tablica upamiętniającą Żołnierzy Wyklętych z napisem: Polskim Żołnierzom Niezłomnym w hołdzie mieszkańcy Pragi. Nad napisem znajduje się biało-czerwona flaga. Jest też data: 4 listopada 2014 – jest to rocznica rzezi Pragi, a pojęcie żołnierzy niezłomnych może dotyczyć także tych, którzy ginęli wcześniej niż w XX wieku (uzasadnienie podane przez uczestniczącą w uroczystości Grażynę Borkowską – przedstawicielkę mieszkańców). W odsłonięciu tablicy brali udział miejscy urzędnicy, mieszkańcy Pragi Północ, a także lokalni społecznicy.

Strona z portalu "W samym środku miasta - Miejski Urząd Bezpieczeństwa Publicznego"


Zdjęcia

Cyryl_Metody
Budynek przy ul. Cyryla i Metodego 4 – stan przed remontem
http://www.blues.pl/Praga/cerkiew.htm

Cyryl_Metody
Budynek przy ul. Cyryla i Metodego 4 – stan obecny

Cyryl_Metody
Tablica na dawnym Miejskim Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego Warszawa-Praga, ul. Cyryla i Metodego 4
https://przegladpraski.pl/miejsca-pamieci-zolnierzy-wykletych-na-pradze-polnoc-zdjecia-kim-byli-wykleci/

Cyryl_Metody
Zaproszenie na uroczyste odsłonięcie tabliczki pamiątkowej
http://wazne-sprawy.pl/event/polskim-zolnierzom-niezlomnym-w-holdzie-mieszkancy-pragi/

Cyryl_Metody
W dniu 9 października 2016 roku w kaplicy akademickiej świętych Cyryla i Metodego przy ul. św. Cyryla i Metodego 4 studenci warszawskich uczelni mieli okazję uczestniczyć w duchowym przygotowaniu przed rozpoczęciem nowego roku akademickiego.
http://www.ckp.warszawa.pl/


Piśmiennictwo

  1. http://www.twoja-praga.pl/praga/ulice/2572.html
  2. http://tvnwarszawa.tvn24.pl/informacje,news,niewielka-tabliczka-na-dawnej-katowni-zolnierzom-niezlomnym-mieszkancy,168435.html
  3. http://wpolityce.pl/polityka/140139-w-cieniu-czterech-spiacych-na-pradze-roi-sie-od-miejsc-w-
  4. ktorych-mordowano-zolnierzy-podziemia-niepodleglosciowego

Pytania testowe


Opracowanie streszczenia opisu, tłumaczenie na język angielski, nagranie w językach polskim i angielskim oraz obróbka nagrań i testowanie oprogramowania dofinansowano ze środków otrzymanych od Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w ramach zadania publicznego „Opracowanie i udostępnianie informacji multimedialnych dotyczących życiorysów żołnierzy AK i wydarzeń dotyczących Armii Krajowej z tabliczek z kodami QR”.

•  Czy wiesz, że ...