Tablica upamiętniająca por. Mansweta Śmigielskiego,
frontowa ściana budynku Zespołu Szkół nr 94 przy ul. Krótkiej 1
w dzielnicy Wesoła (osiedle Zielona) http://docplayer.pl/15099263-Rok-1-nr-4-2014-16-maja-2014-r.html
Praski Świerszcz 16 maja 2014 r.
Manswet Śmigielski (ur. 7.10.1900 r. w Szańcu k. Buska w Ziemi Kieleckiej, zm. 30.08.1944 r. w Warszawie), ps. "Szwed", "Jan".
Manswet Śmigielski
Born on 7 October 1900, Manswet Śmigielski, codename of Szwed, Jan, fought in the Polish-Soviet War of 1920. He finished a teachers college two years later. In 1929 he completed a training course at the School of Reserve Infantry Cadets in Grudziądz and was promoted to the rank of platoon commander cadet, and then to reserve lieutenant.
In the years 1932–1936, he was the third troop leader of the 29th Tadeusz Kościuszko Mazovian Scout Troop. In 1935 he finished studies at the Radio University in Warsaw and in 1937 he became the headmaster of a school in Zielona (currently in Wesoła district of Warsaw). He continued his jobs as headmaster, teacher and educator until 1944.
Following the outbreak of the war in 1939, he organised secret teaching classes and helped establish the Grey Ranks in the Warsaw district from the existing scout troops. In 1942 he became commander of the Grey Ranks Mazovian Regiment–codenamed Beehive Puszcza (Forest). He was promoted to scoutmaster of the Republic of Poland one year later.
He joined the Warsaw Uprising with the scout troops. He served as commander of 3rd Giewont Company in Zośka Battalion. He fell during a bombing raid in the New Town on 30 August 1944.
Okres przedwojenny
W 1920 r. walczył w Legionach Piłsudskiego w walkach o Warszawę. Seminarium Nauczycielskie skończył w 1922 r. W 1929 r. ukończył kurs Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w Grudziądzu i otrzymał stopień plutonowego podchorążego, a później awansował na porucznika rezerwy.
W latach 1932 – 1936 był trzecim drużynowym 29. Mazowieckiej Drużyny Harcerzy im. Tadeusza Kościuszki, powstałej w 1922 r.
W 1935 r. ukończył studia na Wszechnicy Radiowej w Warszawie. Następnie los związał go z Zieloną na terenie dzisiejszej Wesołej. Zaangażował się w budowę szkoły, która dzięki ofiarności miejscowego społeczeństwa i dużej grupy działaczy Legionowych 19 września 1937 r. uroczyście poświęcono i oddano do użytku dwóch budynki: Dom Pracy Społecznej im. Pierwszego Marszałka Józefa Piłsudskiego oraz Szkołę Powszechną im. Polskiej Organizacji Wojskowej. W „Polsce Zbrojnej” nr 260 z dnia 20 września 1937 r. napisano: „Pobudowano wówczas piękny, w nowoczesnym stylu budynek szkoły”.
Manswet Śmigielski został kierownikiem szkoły w wyniku konkursu. Pracę kierownika szkoły, nauczyciela i wychowawcy pełnił do 1944 roku.
Okres wojny
Po wybuchu wojny w 1939 r. Śmigielski organizował tajne nauczanie, a następnie na bazie drużyn harcerskich współtworzył Szare Szeregi w powiecie warszawskim. Pod względem wojskowym Szare Szeregi podporządkowane były Armii Krajowej, te pod dowództwem Manfreda Śmigielskiego wchodziły w skład Rejonu III Rembertów „Dęby”.
W 1942 r. objął funkcję komendanta Chorągwi Mazowieckiej Szarych Szeregów - Ul „Puszcza”.
M.in. zlecił hm. plut. pchor. Janowi Kopałka ps. „Antek” wyjazd do Łowicza dla odtworzenia łowickiego hufca „Łoza” po licznych aresztowaniach przez Gestapo członków komendy hufca z jej komendantem Januszem Karpińskim („Michorowski”, „Okrzeja”) na czele.
Rok później awansował na stopień Harcmistrza Rzeczpospolitej. W porę ostrzeżony o grożącym mu aresztowaniu, ukrywał się.
Podjął pracę w Spółdzielni Społem w Warszawie. Potajemnie kontaktował się ze szkołą w Zielonej, nadal współpracował z Armią Krajową. Przygotowywał oddziały Szarych Szeregów do udziału w Powstaniu Warszawskim, wraz z którymi dołączył 1 sierpnia 1944 r. do powstania w Warszawie.
W Powstaniu Warszawskim szef 3. kompani "Giewonta", batalion "Zośka", pułk "Broda 53", zgrupowanie "Radosław"
Zginął 30 sierpnia 1944 r. o godzinie 14.30 w czasie bombardowania na Nowym Mieście przy ul. Zakroczymskiej nr 7 w kwaterze 3. kompanii – razem z nim zostały zasypane resztki kompanii: Władysław Miłosław Cieplak ps. Giewont - dowódca kompanii oraz żołnierze 1 i 2 plutonu. Na podstawie protokołu ekshumacji resztek zwęglonych kości, doliczyć się
można ok. 24 poległych żołnierzy kompanii, w tym 4 kobiet: łączniczek i sanitariuszek.
Po wojnie ekshumowany z ul. Zakroczymskiej i pochowany w Kwaterach Wojennych Batalionu AK "Zośka" na Powązkach (20 A).
Upamiętnienie na Murze Pamięci w Muzeum Powstania Warszawskiego: kolumna 182 miejsce 59
Odznaczenia
Krzyż Virtuti Militari V kl.
Krzyż Walecznych
„Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości” - 1929 r.
„Brązowy Medal za długoletnią nienaganną służbę w szkolnictwie” - 1938 r.
Uzupełnienia
W zbiorowej mogile na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach pochowani są:
W okresie okupacji niemieckiej absolwentka tajnych kompletów Państwowego Gimnazjum i Liceum Żeńskiego im. Aleksandry Piłsudskiej. Następnie studiowała medycynę w Prywatnej Szkole Zawodowej dla Pomocniczego Personelu Lekarskiego doktora Jana Zaorskiego.
Podczas bombardowania została cięzko ranna Maryna Maria Kowalska, 20 lat, młodsza siostra "Irki" Ireny Kowalskiej-Wuttke. Przed wojną harcerka 14. WŻDH. Z "nowych GS", Hufiec Żoliborz włączona jako sanitariuszka do II. plutonu 3. kompanii "Giewonta" baonu "Zośka". Poległa 31.VIII.1944 w szpitalu polowym na Długiej 7.
Zdjęcia
Manswet Śmigielski
Głaz upamiętniający śmierć żołnierzy 3 kompanii batalionu „Zośka”
https://pl-pl.facebook.com/kamienienaszaniec/photos/a.168173563230526.39208.139028106145072/717867761594434/
Budynek przy ul. Zakroczymskiej 7, przed którym stoi głaz upamiętniający śmierć żołnierzy 3 kompanii batalionu „Zośka”
Mogiła zbiorowa żołnierzy poległych 30 sierpnia 1944 r. przy ul. Zakroczymskiej 7 – Cmentarz Wojskowy na Powązkach, kwatera Batalionu AK "Zośka" (20 A)
Usytuowanie Ronda Manfreda Śmigielskiego (ul. Brata Alberta / Wspólna)
Nadanie nazwy 11 czerwca 2014 roku
Biuletyn informacyjny Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okreg Poznań Nr 2(61) czerwiec 2005
https://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=18&ved=0ahUKEwikl7nX8rDSAhVLjiwKHXIdDiE4ChAWCDwwBw&url=http%3A%2F%2Fakwielkopolska.pl%2Fdw.php%3Ffile%3DBI_AK_2005__61_.pdf%26d%3Dszzak_nr&usg=AFQjCNEIaPoc8RfikmCuXytRN_HZqJ5G-w&sig2=VgpssTnG7KoDhtUM8eBc8g&cad=rja
Opracowanie streszczenia opisu, tłumaczenie na język angielski, nagranie w językach polskim i angielskim oraz obróbka nagrań i testowanie oprogramowania dofinansowano ze środków otrzymanych od Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w ramach zadania publicznego „Opracowanie i udostępnianie informacji multimedialnych dotyczących życiorysów żołnierzy AK i wydarzeń dotyczących Armii Krajowej z tabliczek z kodami QR”.