Monolit z piaskowca w miejscu rozstrzelania 1 sierpnia 1944 roku trzydziestu jeden osób, Aleja Ziemowita 42.
Execution by Firing Squad at 42 Ziemowita Avenue
Section II of Bródno, Targówek, Targówek Fabryczny of the Home Army VI Praga Area was commanded by Capt. Kazimierz Lichodziejewski codename Tara.
Księcia Ziemowita Street was to be the axis of insurgent units’ attacks aimed to capture the grammar school building at Mieszka I Street, clear Targówek Fabryczny and Utrata neighbourhoods of enemy troops and maintain combat communications with Section III Grochów. On 1 August an assault on the anti-aircraft gun battery failed under heavy artillery and machine gun fire. The administration building of Bródno Cemetery was not taken either. Insurgents captured the school building at Oszmiańska Street and the XXIV Police Station where several rifles and pistols were seized.
The attack on the school building at Mieszka I Street was conducted by the 670th Home Army Group under Lt Stanisław Gęsicki codename Józef. Although seemingly low risk, for the Germans had already abandoned the building, the action ended tragically. The insurgent forces storming the building were unaware of the presence of an armoured train that was then patrolling the railway line towards Wołomin and Ząbki. As soon as the attackers appeared in the open ground, the train crew fired at them. Soon after, enemy infantry entered the fray supported by armoured cars. The attack failed. Some 25 insurgents fell and others withdrew into neighbouring streets and sought cover among the buildings.
With the attack repulsed, the enemy went on to clear the area. One of the executions that ensued took place at 42 Księcia Ziemowita Street.
Tablica pamiątkowa umieszczona na monolicie
Budynek szkoły Szkoła przy ul. Mieszka I
Opracowanie streszczenia opisu, tłumaczenie na język angielski, nagranie w językach polskim i angielskim oraz obróbka nagrań i testowanie oprogramowania dofinansowano ze środków otrzymanych od Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w ramach zadania publicznego „Opracowanie i udostępnianie informacji multimedialnych dotyczących życiorysów żołnierzy AK i wydarzeń dotyczących Armii Krajowej z tabliczek z kodami QR”.
• Czy wiesz, że ...
Upamiętnienie rozstrzelanych przy Alei Ziemowita 42
Monolit z piaskowca w miejscu rozstrzelania 1 sierpnia 1944 roku trzydziestu jeden osób, Aleja Ziemowita 42.
Section II of Bródno, Targówek, Targówek Fabryczny of the Home Army VI Praga Area was commanded by Capt. Kazimierz Lichodziejewski codename Tara.
Księcia Ziemowita Street was to be the axis of insurgent units’ attacks aimed to capture the grammar school building at Mieszka I Street, clear Targówek Fabryczny and Utrata neighbourhoods of enemy troops and maintain combat communications with Section III Grochów. On 1 August an assault on the anti-aircraft gun battery failed under heavy artillery and machine gun fire. The administration building of Bródno Cemetery was not taken either. Insurgents captured the school building at Oszmiańska Street and the XXIV Police Station where several rifles and pistols were seized.
The attack on the school building at Mieszka I Street was conducted by the 670th Home Army Group under Lt Stanisław Gęsicki codename Józef. Although seemingly low risk, for the Germans had already abandoned the building, the action ended tragically. The insurgent forces storming the building were unaware of the presence of an armoured train that was then patrolling the railway line towards Wołomin and Ząbki. As soon as the attackers appeared in the open ground, the train crew fired at them. Soon after, enemy infantry entered the fray supported by armoured cars. The attack failed. Some 25 insurgents fell and others withdrew into neighbouring streets and sought cover among the buildings.
With the attack repulsed, the enemy went on to clear the area. One of the executions that ensued took place at 42 Księcia Ziemowita Street.
II Rejon Bródno, Targówek, Targówek Fabryczny
Jednym z Rejonów Obwodu VI Praga Armii Krajowej był II Rejon Bródno, Targówek, Targówek Fabryczny:, dowodzony przez kpt. Kazimierz Lichodziejowski ps. "Tara"..
W składzie Rejonu było 6 zgrupowań (kompanii):
1 sierpnia 1944 r. natarcie na baterię dział przeciwlotniczych załamało się pod silnym ogniem dział i karabinów maszynowych. Nie zdobyto też budynku zarządu cmentarza na Bródnie. Opanowano budynek szkoły przy ul. Oszmiańskiej i XXIV Komisariat Policji, gdzie zdobyto kilkanaście karabinów i pistoletów.
- Zgrupowanie 654 (plutony 655-657),
- Zgrupowanie 658 (plutony 659-661),
- Zgrupowanie 662 (plutony 663-665),
- Zgrupowanie 666 (plutony 667-669),
- Zgrupowanie 670 (plutony 671-672),
- Zgrupowanie 1683 (plutony 1684-1686).
1 sierpnia 1944 r. natarcie na baterię dział przeciwlotniczych załamało się pod silnym ogniem dział i karabinów maszynowych. Nie zdobyto też budynku zarządu cmentarza na Bródnie. Opanowano budynek szkoły przy ul. Oszmiańskiej i XXIV Komisariat Policji, gdzie zdobyto kilkanaście karabinów i pistoletów.
Szturm na budynek przy ul. Mieszka I
Budynek szkoły był zbudowany w 1935 r., został częściowo uszkodzony przez pociski we wrześniu 1939 r., ale potem został powierzchownie naprawiony i zaczęto w nim naukę. Budynek został później zajęty przez Wehrmacht i przekształcony w koszary.
Atak został przeprowadzony przez 670 Zgrupowanie AK por. Stanisława Gęsickiego „Józefa”.
Akcja wyglądała na niezbyt ryzykowną, gmach szkolny został opuszczony przez Niemców, skończyła się jednak tragicznie. Szturmujący obiekt Powstańcy nie zdawali sobie sprawy z obecności pociągu pancernego, patrolującego linię kolejową w kierunku Wołomina i Ząbek.. W momencie, gdy atakujący pojawili się na odkrytym polu, załoga pociągu otworzyła do nich ogień z Następnie do akcji włączyła się piechota nieprzyjaciela, wsparta samochodami pancernymi. Odezwała się również artyleria, ostrzeliwująca osiedle znad Kanału Bródnowskiego.
Atak załamał się, poległo aż około 25 powstańców, a pozostali wycofali się na pobliskie ulice i ukryli między domami.
Atak został przeprowadzony przez 670 Zgrupowanie AK por. Stanisława Gęsickiego „Józefa”.
Akcja wyglądała na niezbyt ryzykowną, gmach szkolny został opuszczony przez Niemców, skończyła się jednak tragicznie. Szturmujący obiekt Powstańcy nie zdawali sobie sprawy z obecności pociągu pancernego, patrolującego linię kolejową w kierunku Wołomina i Ząbek.. W momencie, gdy atakujący pojawili się na odkrytym polu, załoga pociągu otworzyła do nich ogień z Następnie do akcji włączyła się piechota nieprzyjaciela, wsparta samochodami pancernymi. Odezwała się również artyleria, ostrzeliwująca osiedle znad Kanału Bródnowskiego.
Atak załamał się, poległo aż około 25 powstańców, a pozostali wycofali się na pobliskie ulice i ukryli między domami.
Pacyfikacja osiedla
Po odparciu ataku, przed zapadnięciem zmroku nieprzyjaciel przystąpił do pacyfikacji osiedla. Podpalano domy a wyciąganych z mieszkań ludzi rozstrzeliwano. Jedna z egzekucji miała miejsce przy ul. Księcia Ziemowita 42. Zwłoki pomordowanych pochowano na Cmentarzu Bródnowskim.
Ustalone nazwiska ofiar:
Ustalone nazwiska ofiar:
- Cieślak Franciszek, lat 41, cieśla
- Karski Sylwester, lat 23, ślusarz
- Kowalski Zbigniew, lat 17, furman
- Marciniak Tadeusz, lat 19, cukiernik
- Młućko (Mućko lub Młudźko) Stanisław, lat 46, kolejarz
Zdjęcia
Tablica pamiątkowa umieszczona na monolicie
Budynek szkoły Szkoła przy ul. Mieszka I
Piśmiennictwo
- http://spolecznosc.targowek.waw.pl/data/newsFiles/kamienie_mowia.pdf
- http://warszawa.ngo.pl/wiadomosc/1928299.html
- http://historia.org.pl/2009/09/21/struktura-organizacyjna-ak-w-warszawie-i-powiecie-warszawskim-w-koncu-lipca-1944-r/
Pytania testowe
Opracowanie streszczenia opisu, tłumaczenie na język angielski, nagranie w językach polskim i angielskim oraz obróbka nagrań i testowanie oprogramowania dofinansowano ze środków otrzymanych od Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w ramach zadania publicznego „Opracowanie i udostępnianie informacji multimedialnych dotyczących życiorysów żołnierzy AK i wydarzeń dotyczących Armii Krajowej z tabliczek z kodami QR”.
• Czy wiesz, że ...