Tablica ku pamięci plut. pchor. Jerzego Strzelczyka

Strzelczyk
Tablica pamiątkowa, ul. Podczaszyńskiego 5
Wbrew temu, co sugeruje napis na tablicy, w tym miejscu nie została przeprowadzona egzekucja polskich zakładników. W nocy z 26 na 27 maja 1944 plut. pchor. Jerzy Strzelczyk ps. „Spad” stoczył tutaj samotną walkę z ekipą niemieckiej policji Kriminalpolizei, usiłującą przejąć konspiracyjny magazyn broni.
http://www.udyomedia.pl/def-Tablice_pami%C4%85tkowe_Tchorka_w_Warszawie.html



English version



Jerzy Strzelczyk


Platoon Leader Cadet Jerzy Strzelczyk was born in 1919. During the occupation, he used the name Jerzy Beger. He was a commander of the 2nd Platoon B-1 in the Home Army Baszta Regiment. Before the war, he graduated from the Tadeusz Czacki State Gymnasium, the Polish State Railway High School of Road and Construction Techniques and a Cadet Reserve School. He taught at the Baszta Cadet Reserve School.

In the second half of December 1942 with one of the classes, including Stanislaw Falkowski Cygan, Tadeusz Chwalibogowski Jim, Wiesław Cergowski Rawicz and Stanisław Wojciechowski Roman, he carried out a disarmament action at Ursynów Palace, where two SS men lived. On the night of 26 May 1944, Jerzy Strzelczyk singlehandedly fought a German Kriminalpolizei squad which tried to take over a conspiratorial weapon storage in a building on 5 Podczaszyńskiego Street. When the Kripo officers began to violently hammer on his door, he started to burn documents, and when they tried to enter the house through the windows he started to shell them. The Germans called for reinforcements, threw grenades, and fired long bursts at windows and doors. The house caught fire. The siege lasted for five hours. Jerzy Strzelczyk managed to shoot several policemen with an automatic gun. Wounded numerous times, Jerzy Strzelczyk committed suicide.


Jerzy Strzelczyk

Strzelczyk

Plut. pchor. Jerzy Strzelczyk ps. „Spad” przybrane nazwisko Jerzy Berger (1919 – 1944) był dowódcą 2 plutonu kompanii B1 w pułku AK „Baszta”.
Przed wojną skończył Państwowe Gimnazjum. im. T. Czackiego i Państwowe Liceum Kolejowe Technik Drogowo-Budowlanych oraz Szkołę Podchorążych Rezerwy.
Prowadził zajęcia w Szkołę Podchorążych Rezerwy “Baszty”.
W drugiej połowie grudnia 1942 r. jedna z klas Szkoły Podchorążych Rezerwy "Baszty": "Cygan" [Stanisław Falkowski], "Jim" [Tadeusz Chwalibogowski], "Rawicz" [Wiesław Cergowski], "Roman" Stanisław Wojciechowski] i "Spad" [Jerzy Strzelczyk], dokonało akcji rozbrojeniowej w Pałacu Ursynowskim, w którym mieszkało dwóch SS-manów. Ogłuszywszy uderzeniem butelki jednego z nich AK-owcy zabrali im broń, hełm, mundur i wywieźli to wszystko rikszą towarową na ul. Nowogrodzką, do mieszkania "Jima".
Pośmiertnie odznaczono go krzyżem Virtuti Militari V klasy.
27. XI.1945 r. o godz. 9 rano w kościele Karmelitów na Krakowskim Przedmieściu zostało odprawione w Jego intencji nabożeństwo żałobne, o czym zawiadomili Rodzice, babcia, siostra i szwagier.

Walka w obronie magazynu broni

Gdy wieczorem zaczęli dobijać się do jego drzwi, on zaczął palić papiery. Chcieli dostać się do mieszkania przez okna. on zaczął się ostrzeliwać. Wezwali posiłki, rzucali granaty, posyłali salwy w drzwi i okna.
On też posyłał salwy z automatu w okna. Mieszkanie zaczęło się palić, przyjechała straż pożarna, strażacy polewali wodą tylko pierwsze piętro. Raptem drzwi od jego mieszkania otworzyły się i wyszła z nich wśród dymu kobieta w białej do ziemi koszuli, ciężarna. Stanęła przed drzwiami i czekała, Padło kilka niemieckich rozkazów i nastała cisza. Ona stała nieruchoma] jak zjawa. Zapytali ją, ilu ich tam jeszcze jest. Ona odpowiedziała, że jeden, od samego początku tylko jeden, teraz cały po raniony. To niech wyniesie jego automat powiedzieli. Ona cofnęła się do mieszkania i wysunęła się z niego znowu z automatem w rękach. Za nią rozległ się strzał, jeden, jedyny, ostatni, najostatniejszy.
Powyższy opis pochodzi z ksiązki: Ewa Pagani Ojciec Wirgiliusz
Po blisko pięciogodzinnym oblężeniu, w którym postrzelił kilku policjantów, kilkunastokrotnie ranny „Spad” popełnił samobójstwo.

Piśmiennictwo

  • Eugeniusz Ajewski Mokotów walczy 1944, Warszawa 1990
  • Jarosław Zieliński Przewodnik historyczny , Warszawa 2015 http://www.bielany.waw.pl/data/other/bielany_przewodnik_historyczny_ix_2016.pdf
  • Ewa Pagani Ojciec Wirgiliusz http://allegro.pl/ojciec-wirgiliusz-ewa-pagani-ksiazka-24h-fv-i5078925395.html
  • http://www.info-pc.home.pl/whatfor/baza/akc_baszty.htm
  • http://www.1944.pl/archiwum-historii-mowionej/mieczyslaw-rajmund-chorazy,3205.html
  • Aneta Czarnecka Analiza językowo-kulturowa nekrologów z Życia Warszawy 1945 http://www.anetaczarnecka.pl/images/pdf/analiza_nekrologow_z_r_1945.pdf

Pytania testowe


Opracowanie streszczenia opisu, tłumaczenie na język angielski, nagranie w językach polskim i angielskim oraz obróbka nagrań i testowanie oprogramowania dofinansowano ze środków otrzymanych od Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w ramach zadania publicznego „Opracowanie i udostępnianie informacji multimedialnych dotyczących życiorysów żołnierzy AK i wydarzeń dotyczących Armii Krajowej z tabliczek z kodami QR”.

•  Czy wiesz, że ...