Andrzej Zaorski

 Andrzej Zaorski

Andrzej Zaorski ps. „Andrzej” (ur. 22 marca 1923 r., zm. 2 czerwca 2014 r.), syn Jana Zaorskiego i Marii z domu Jaczewskiej. Żołnierz Armii Krajowej plut. pchor., lekarz, dyrektor Samodzielnego Publicznego Centralnego Szpitala Klinicznego przy ul. Banacha 1a w latach 1975-1983.



English version



Andrzej Zaorski


Andrzej Zaorski codename Andrzej was born on 22 March 1923. He was a soldier of the Home Army, platoon leader cadet and a medical doctor. In October 1939 he joined the Polish Scout Troops. He passed his school-leaving exams in secret classes in 1941. A year later he entered the Private Vocational School for Auxiliary Medical Personnel, established by his father, Professor Jan Zaorski.

On 4 October 1943 he and his father were both arrested and transported to the Szucha Ave a few days later. For the next two months they were imprisoned at the Pawiak. On 2 December 1943 they were released. Andrzej Zaorski continued his medical studies. From January 1943, he worked as a paramedic in the hospital at 43 Kopernika Street. In 1944 he finished the National Armed Forces Cadet School.

During the Warsaw Uprising, he attended the wounded and performed minor operations in the hospital of the Krybar Group, later in the Warszawianka Company of the National Armed Forces and in the Chrobry II Group. After the fall of the Uprising, he moved to Cracow, where he carried out political and information work until the entrance of the Soviet troops. After returning to Warsaw, he continued his medical studies.

On 16 November 1945 he was arrested on the street and transported to the prison at Rakowiecka Street. Accused of carrying out harmful activities against the People’s Republic of Poland and the Soviet Union, he was sentenced to 3 years’ imprisonment. He was freed in June 1947. In 1949 he received his doctor’s diploma and in 1965 he obtained a doctorate in medical science. In the years 1975-1986 he was Director of the Central Clinical Hospital at Banacha Street.


Okres II wojny światowej i konspiracji

Od października 1939 r. zaczął działać w harcerskich Hufcach Polskich. Był komendantem hufca żoliborskiego. Dużą maturę zdał na kompletach w 1941 r. W 1942 r. rozpoczął naukę w Prywatnej Szkole Zawodowej dla Pomocniczego Personelu Sanitarnego, założonej przez ojca.
4 października 1943 r. został aresztowany razem z ojcem docentem Janem Zaorskim. Ojca oskarżono o złamanie umowy z władzami niemieckimi dotyczącej zakresu nauki w Szkole Sanitarnej, czyli utrzymywanie zbyt wysokiego poziomu nauki i przeprowadzanie trudnych egzaminów. Po kilku dniach Niemcy przewieźli ich w Al. Szucha, gdzie zaliczyli tzw. tramwaj – wielogodzinne oczekiwanie na przesłuchanie w zbiorowej celi, w której więźniowie musieli siedzieć nieruchomo na drewnianych ławkach ustawionych w dwóch rzędach wzdłuż ścian. Następnie przeszło dwa miesiące byli więzieni na Pawiaku. 2 grudnia 1943 r. obaj zostali zwolnieni dzięki usilnym staraniom żony i matki aresztowanych.
Po zwolnieniu Andrzej kontynuował studia medyczne. Od stycznia 1943 r. był zatrudniony na etacie sanitariusza w szpitalu przy ul. Kopernika 43. Ukończył podchorążówkę Narodowych Sił Zbrojnych w 1944 roku.
Podczas Powstania w szpitalu zgrupowania „Krybar” przy ul. Kopernika 43, a potem w zgrupowaniu Narodowych Sił Zbrojnych „Chrobry II” w kompanii „Warszawianka”. Opatrywał rannych i przeprowadzał małe operacje.

Okres po II wojnie światowej

Po upadku Powstania otrzymał rozkaz udania się do Krakowa, gdzie prowadził działalność polityczno-informacyjną do momentu wejścia wojsk sowieckich.
Wtedy zgłosił się do PCK i po zorganizowaniu pod kierownictwem dr. Jana Perzyńskiego ekipy lekarskiej, pojechał do Oświęcimia. Była to pierwsza ekipa PCK, zorganizowano szpitalik i udzielano pomocy medycznej dla ponad 3000 więźniów, którzy pozostali w obozie po jego wyzwoleniu.
Po powrocie do Warszawy kontynuował studia medyczne. 16 listopada 1945 r. został zatrzymany na ulicy i przewieziony do więzienia przy ul. Rakowieckiej. Był jednym z 13 studentów, członków NSZ, posądzonych w słynnym procesie o szkodliwą działalność przeciw Polsce Ludowej i Związkowi Radzieckiemu. Skazany został na trzy lata więzienia i przeniesiony do Wronek, gdzie warunki były bardzo ciężkie. Na mocy amnestii wyszedł na wolność w czerwcu 1947 r.
W 1949 r. zdobył dyplom lekarski. W 1961 r. otrzymał od Światowej Organizacji Zdrowia propozycję wyjazdu do Konga Belgijskiego. W bardzo prymitywnych warunkach prowadził tam dwustuosobowy szpital dla miejscowej ludności. Po dwóch latach powrócił do Warszawy i zaczął pracę na Oddziale Chirurgicznym Szpitala Dzieciątka Jezus przy ul. Oczki, u prof. Jana Nielubowicza.
W 1965 roku uzyskał stopień doktora nauk medycznych, po przygotowaniu rozprawy na temat leczenia chirurgicznego stopy cukrzycowej.
W latach 1975-1986 pełnił funkcję dyrektora Centralnego Szpitala Klinicznego przy ul. Banacha. Był wspaniałym organizatorem pracy, pod Jego kierunkiem szpital prosperował perfekcyjnie.
Szpital rozpoczął działalność leczniczą w dniu 14 lipca 1975 r. W tym dniu przyjęto pierwszych chorych i wykonano pierwszy zabieg operacyjny – cholecystectomię. Operował dr n. med. Andrzej Zaorski, ówczesny dyrektor szpitala, w asyście dr med. Stanisława Świtki (obecnie profesora nauk medycznych).
Przez wiele lat miał stały kontakt ze słuchaczami okupacyjnej Szkoły Sanitarnej. Został prezesem Koła Słuchaczy Szkoły Sanitarnej docenta Jana Zaorskiego oraz Lekarzy i Medyków Powstania Warszawskiego przy Towarzystwie Lekarskim Warszawskim.
W 1991 r., na 50-lecie założenia Szkoły Sanitarnej, zorganizował zjazd słuchaczy, na który przyjechali także rozsiani po świecie koledzy. Zjazd odbył się bardzo uroczyście na Zamku Królewskim w Warszawie.
W uznaniu zasług i działalności dr. n. med. Andrzeja Zaorskiego Towarzystwo Lekarskie Warszawskie przyznało mu 7 grudnia 2007 r. swoje najwyższe odznaczenie – medal A.F.Wolffa. 20 października 2012 roku otrzymał dyplom oraz medal Ludziom i Ojczyźnie.
Pod koniec lutego 2014 r. jako pacjent trafił na Oddział Chirurgii Naczyniowej Szpitala przy ul. Banacha. Po wielomiesięcznym pobycie w szpitalu rozstał się z życiem 2 czerwca 2014 r. Został pochowany w grobie rodzinnym na Starych Powązkach.

Zdjęcia

Andrzej Zaorski
Dr Andrzej Zaorski wygłasza referat „Lekarze wokół Naczelnika” w Towarzystwie Lekarskim Warszawskim podczas uroczystej sesji historycznej dla uczczenia 90. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę - 20 listopada 2008 r.
http://mdw.wum.edu.pl/sites/mdw.wum.edu.pl/files/2008/11_2008.pdf
Andrzej Zaorski
Dr Andrzej Zaorski podczas udzielania wywiadu dla Archiwum Historii Mówionej 
http://ahm.1944.pl/Andrzej_Zaorski

Podstawowe źródła


Pytania testowe



Opracowanie streszczenia opisu, tłumaczenie na język angielski, nagranie w językach polskim i angielskim oraz obróbka nagrań i testowanie oprogramowania dofinansowano ze środków otrzymanych od Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w ramach zadania publicznego „Opracowanie i udostępnianie informacji multimedialnych dotyczących życiorysów żołnierzy AK i wydarzeń dotyczących Armii Krajowej z tabliczek z kodami QR”.

•  Czy wiesz, że ...